Siêu thị tương lai của Alibaba tại Trung Quốc đã vượt xa nước Mỹ: Giao hàng trong 30 phút, thanh toán qua nhân diện khuôn mặt

Được định giá hơn 500 tỷ USD, gã khổng lồ Alibaba đứng thứ hai chỉ sau Amazon trong lĩnh vực thương mại điện tử. Những hãng này cũng đang đầu tư tiền để phát triển trong mô hình thương mại truyền thống.

Rất lâu trước khi Amazon mua Whole Foods với giá 13,7 tỷ USD, Alibaba đã mạo hiểm tham gia vào kênh bán lẻ vật lý với sự đầu tư vào siêu thị Sun Art, nhà điều hành trung tâm thương mại Intime, nhà bán lẻ điện tử Suning và cửa hàng nội thật Easyhome. Alibaba đã chi 10 tỷ USD vào bán lẻ truyền thống từ năm 2016.

Khoản đầu tư này nhằm giúp công ty phát triển mô hình "Bán lẻ mới". Đây là thuật ngữ được đặt ra bởi nhà sáng lập Jack Ma, có nghĩa là sự hợp nhất của bán lẻ truyền thống và thương mại điện tử.

Mô hình này giúp việc mua mọi thứ bạn cần với cách thức thuận tiện nhất cho bạn, dù tại cửa hàng hay mua trực tuyến, dù giao hàng tận nhà hay lấy tại một điểm cửa hàng nào đó.

Bằng việc tích hợp trực tuyến và ngoại tuyến, Alibaba tin rằng mô hình này sẽ thay đổi triệt để trải nghiệm mô sắm của khách hàng theo hướng tich cực hơn mà vẫn thúc đẩy được kinh doanh phát triển.

Jet Jing, chủ tịch của Tmall cho biết: "Điều đó có nghĩa rằng toàn bộ hàng tồn kho và chuỗi cung ứng là một giải pháp cho bất cứ nhu cầu nào của bạn. Dù cho bạn có mua hàng online hay offline thì nó sẽ được hoàn thành theo cách thuận tiện nhất cho bạn."

Mô hình "Bán lẻ mới" được thể hiện nhiều nhất tại siêu thị Hema Xiansheng của Alibaba. Ra mắt từ 2015, hiện Hema đang có 46 cửa hàng tại 13 thành phố ở Trung Quốc và kế hoạch sẽ mở rộng đến 2,000 khách hàng trong 5 năm tới.

Siêu thị thực phẩm tươi sống hỗ trợ khách hàng cả mua tại cửa hàng và trên ứng dụng, kiểm tra được nguồn gốc sản phẩm, nhận hàng tại nhà miễn phí hoặc đến lấy trong 30 phút và thanh toán bằng công nghệ nhận diện khuôn mặt.

Chúng ta cùng đến thăm chi nhánh Hema tại Thượng Hải để thấy tầm nhìn của Alibaba về tương lai của mua sắm thực phẩm:

Có 46 điểm Hema Xiansheng ở Trung Quốc. Hầu hết chúng tọa lạc ở các trung tâm mua sắm cao cấp hoặc khu phức hợp gần nơi người Trung Quốc sinh sóng và làm việc. Mô hình của Hema là giao thực phẩm trong 30 phút miễn phí trong bán kính 3 km.

Trước đây, người ta từng đùa rằng người Trung Quốc thích sống gần các trường công lập tốt. Liyan Xhen, người quản lý các vấn đề quốc tế của Alibaba nói rằng: "Giờ đây người Trung Quốc đùa nhau rằng họ muốn sống gần nơi có Hema, bởi họ có thể mua được mọi thứ dễ dàng hơn".

Để mua sắm ở Hema, bạn cần tải ứng dụng. Ứng dụng này sẽ lưu lại lịch sử mua hàng, khuyến mại, địa chỉ nhận hàng, cho phép bạn thanh toán bằng Alipay, dịch vụ thanh toán của Alibaba. Sau khi mua sắm tại Hema, bạn sẽ có một trang sản phẩm đươc cá nhân hóa.

Cái tên Hema Xiansheng có nghĩa là đồ tươi sống được đóng gói/ đóng hộp. Theo một trò chơi chữ của Trung Quốc, nó có nghĩa là "Mr Hippo" nên có linh vật là hà mã. Những thực phẩm chính được bán tại của hàng Hema là thịt, rau, trái cây và hải sản tươi sống.

Trong cửa hàng có nhiều khu vực để thử đồ ăn.

Có rất nhiều hàu, sò điệp, tôm, tôm hùm và cá. Bạn có thể tự lựa chọn loại hải sản mình thích hoặc nhờ nhân viên của Hema chọn giúp.

Dù hầu hết giao dịch mua hàng diễn ra qua ứng dụng thì phần hải sản vẫn cần người cân và tính giá

photo-7

Ngoài các mặt hàng tạp hóa truyền thống. Hema cũng có một khu bán thực phẩm chế biết. Nó giống như một khu ẩm thực cao cấp với sức chứa khoảng 100 người. Bởi cửa hàng Hema thường gần các tòa nhà văn phòng nên đây cũng trở thành một điểm ăn trưa phổ biến.

Tại Hema, có cả khu vực mà bạn có thể mang hải sản đã mua để nấu chín theo nhiều phong cách khác nhau.

Nhờ dữ liệu sâu rộng về người tiêu dùng của Alibaba cũng như dữ liệu được ứng dụng Hema thu thập, mỗi cửa hàng Hema có thể điều chỉnh số lượng hàng dựa trên thói quen tiêu dùng của những người thường xuyên đến cửa hàng

Siêu thị cung cấp khoảng 3.000 mặt hàng khác nhau mỗi cửa hàng trong khi ứng dụng Hema có khoảng trên 50.000 sản phẩm. Giá được đồng bộ cả trực tuyến và ngoại tuyến thông qua các nhãn điện tử. Theo nhà sáng lập Hou Yi, mục tiêu của cửa hàng là hướng khách hàng ngoại tuyến đến cửa hàng trực tuyến, bởi 85% doanh thu ở Trung Quốc đến từ ngoại tuyến.

Dù 80% là thực phẩm đóng gói, hầu hết diện tích lại là các sản phẩm tươi sống và khu vực ăn uống tại cửa hàng.

Tất cả các sản phẩm trong cửa hàng đều có mã vạch. Khi quét trong ứng dụng, mã vạch này sẽ cung cấp thông tin về nguồn gốc sản phẩm, công ty sản xuất, hướng dẫn chế biến, thông tin dinh dưỡng và giá cả. Thậm chí khách hàng có thể thêm sản phẩm vào đơn hàng trực tuyến để nhận hàng vào lần sau.

Mấu chốt để thay đổi suy nghĩ của người tiêu dùng về mua hàng trực tuyến là việc giao hàng cực nhanh của Hema. Hema cam kết giao hàng dưới 30 phút cho những người sống trong phạm vi 3km. Một số của hàng cam kết giao hàng trong vòng 30 phút bất kể ngày đêm.

Ở Hema, bạn có thể nhìn thấy rất nhiều nhân viên đang tìm kiếm và lựa chọn sản phẩm. Khoảng 50% đơn hàng của Hema là giao hàng trực tuyến, đôi khi số này lên tới 70%. Còn nhà sáng lập Hema hi vọng có thể đẩy lên 80 hay 90%.

Mỗi nhân viên của Hema phụ trách một khu vực cụ thể, do đó họ biết từng sản phẩm ở vị tria nào và có thể di chuyển nhanh. Các túi được mã hóa màu cho từng mục và được gắn thẻ với mã QR tương ứng với đơn hàng trực tuyến.

Đôi khi bạn sẽ thấy các nhân viên làm việc cùng nhau để tìm một sản phẩm khan hiếm. Mỗi nhân viên sẽ mang theo một máy quét để thêm từng sản phẩm vào đơn hàng ngay lập tức. Ngay khi đơn hàng hoàn tất, họ móc túi vào một băng tải để gửi đến trung tâm phân phối ở phía sau.

Khi nhìn lên trần nhà, bạn sẽ thấy rất nhiều túi lưới đi dọc theo những băng truyền. Dù không phô trương nhưng nó khiến bạn có cảm giác như đang trong một nhà máy. Ở phía sau, các túi sản phẩm khác nhau được kết hợp thành một theo đơn đặt hàng để gửi đi giao khách hàng.

Toàn bộ quá trình quá nhanh: 10 phút để nhặt sản phẩm, 10 phút để sắp xếp và 10 phút để bận chuyển. Nhiều nhân viên của Hema phải chạy nước rút để hoàn thành đơn hàng.

Kịch bản lý tưởng cho Hema và Alibaba là một khách hàng đến cửa hàng, mua một trái cam qua ứng dụng và ăn thử nó tại cửa hàng. Sau đó người này quyết định đặt giao hàng tận nhà ngay lúc đó hoặc thời gian sau. Trong tương lai, khách hàng này sẽ tin tưởng cam tại Hema có chất lượng cao và chẳng ngần ngại mua trực tuyến.

Nếu bạn bắt gặp một loại trái cây, rau củ và cá bạn chưa từng biết, bạn có thể quét mã vạch để biết đó là sản phẩm gì, hàm lượng dinh dưỡng và một số công thức chế biến phổ biến. Nó khiến việc mua sắm những sản phẩm mới ít mạo hiểm hơn nhiều.

Hoặc bạn có thể thử một sản phẩm ở khu dùng thử đặt xung quanh cửa hàng.

Trái ngược với hầu hết các siệu thị tại Mỹ, Hera thuận tiện đến mức bạn không cần phải mua số lượng lớn.

Trong khi Hema là mô hình sáng tạo, nhiều nhà phân tích đặt câu hỏi liệu nó có khả năng mang lại lợi nhuận không. Bởi các cửa hàng này đều có vị trí đắc địa, có nghĩa là chi phí vận hành cao và không có đủ địa điểm để trải chi phí hậu cần.

Tuy nhiên, mục tiêu Alibaba rót vốn đầu tư vào Hema không phải để phát triển chuỗi cửa hàng tạp hóa lớn mang lại lợi nhuận. Hou nói: "Khi mô hình được thiết lập nhiều hơn, mô hình này có thể được chia sẻ với các nhà bán lẻ truyền thống khác để giúp họ chuyển đổi trong thời đại số."

Về việc thanh toán, không có nhân viên thu ngân ngoại trừ một số ki- ốt thanh toán bằng Alipay. Nếu muốn thanh toán tiền mặt, bạn phải đến trung tâm dịch vụ ở bên phải. Hema và Alibaba thực sự muốn người dùng sử dụng ứng dụng.

Hema là nguyên mẫu về cách Alibaba hình dung về bán lẻ trong tương lai. Bạn có thể hình dung điều tương tự như sự thuận tiện, giao hàng, thông tin sản phẩm và cửa hàng có từ quần áo, đồ gia dụng, điện tử,... Trong bối cảnh đó, cửa hàng là nơi thuyết phục bạn mua từ thứ này đến thứ khá, chứ không chỉ là nơi để bạn hoàn thành việc vặt.

Có lẽ một trong những tính năng thú vị nhất hoặc đáng sở nhất (tùy quan điểm của bạn) là việc thanh toán qua nhận diện khuôn mặt. Bởi doanh số bán hàng được liên kết với Alipay, việc thanh toán chỉ đơn giản là quét khuôn mặt bạn để xác nhận việc bạn đã mua hàng. Việc này gần như tức thời.