Phát hiện phóng sự Vũ Bằng sau 60 năm quên lãng

Sách vừa phát hành tháng 10-2010 - Ảnh: L.Điền

>> Một nhà văn nhạy cảm với thời sự

Những tác phẩm này được tìm thấy nhân một dịp tình cờ: TS Võ Văn Nhơn (Trường ÐH Khoa học xã hội & nhân văn TP.HCM) đi sưu tập tư liệu ở gia đình thi sĩ Ðông Hồ và Mộng Tuyết (Hà Tiên) đã bắt gặp một loạt số báo Mớicó đăng các tác phẩm của Vũ Bằng.

Theo khảo cứu của TS Võ Văn Nhơn, báo Mới (do Phạm Văn Tươi làm giám đốc) xuất bản tại Sài Gòn, đã đặt hàng Vũ Bằng viết các phóng sự về Hà Nội. Các tác phẩm của Vũ Bằng đăng trên Mới gồm ba loạt phóng sự: Hà Nội trong cơn lốc; Lo thầy chạy thuốc; Người văn nghệ, anh đi đâu? và hai truyện: Tình đặc biệt, Ăn tết chữ.

Phát hiện của TS Võ Văn Nhơn được NXB Phụ Nữ tiếp nhận và xuất bản tập sách Hà Nội trong cơn lốc với các bài: Hà Nội ăn mặc, Hà Nội ăn mày, Hà Nội ăn cắp, Hà Nội ăn chơi, Ăn thuốc và uống thuốc, Cải lão hoàn đồng, Buôn bằng cấp, Những người say văn nghệ, Một bọn đánh đĩ văn nghệ, Một cách kiếm tiền mau và mạnh... Các phóng sự của Vũ Bằng tập trung vào đời sống thị dân của Hà Nội thời ấy, cách khắc họa sắc sảo cộng với khả năng len lỏi, cảm nhận, đúc rút thông tin từ những ngóc ngách của Hà Nội chính là món ăn tinh thần khoái khẩu của độc giả Nam kỳ.

Nói như TS Võ Văn Nhơn, các phóng sự của Vũ Bằng "cho chúng ta thấy lại một Hà Nội trong thời kỳ bị thực dân Pháp tạm chiếm với đủ các sinh hoạt bi hài... Với một cái nhìn hiện thực sắc sảo nhưng các phóng sự của Vũ Bằng vẫn tràn đầy niềm tin vào con người, vào sự tiến bộ". Chính điều đó làm nên một lớp độc giả của Vũ Bằng ở miền Nam, trong đó có TS Nhơn - người đã có công tìm kiếm và đưa các tác phẩm của Vũ Bằng ra khỏi lãng quên gần 60 năm nay.

Tập sách chỉ in các phóng sự, hai truyện Tình đặc biệt và Ăn tết chữ sẽ giới thiệu trong các ấn phẩm khác.