Nóng bỏng cuộc gặp Mỹ - Trung

Dù đôi khi dùng từ ngữ cứng rắn, ông Ôn vẫn dành phần lớn bài phát biểu để cố gắng xoa dịu cơn giận của Mỹ, theo AFP.

Quan hệ giữa 2 nước đã trở nên tồi tệ hơn trong thời gian gần đây, nhưng ông Ôn vẫn cố gắng giảm bớt các căng thẳng về kinh tế, quân sự và ngoại giao. Phát biểu trước các lãnh đạo trong giới kinh doanh Mỹ tại tối 22.9, ông khẳng định Mỹ và Trung Quốc không phải đối thủ mà là đối tác tiềm năng. Tuy nhiên, ông cảnh báo Washington không nên biến đồng nhân dân tệ (NDT) thành vấn đề chính trị giữa 2 nước. Trong khi đó, Tổng thống Obama kêu gọi Bắc Kinh tích cực hơn nữa trong việc nâng giá NDT. “Họ đã gật đầu về mặt lý thuyết, nhưng trên thực tế, họ không vận dụng mọi cách cần thiết để thay đổi tình hình”, tờ Financial Times dẫn lời ông Obama nói. Gần đây, tốc độ nâng giá NDT của Bắc Kinh đã có cải thiện khi tỷ giá đồng tiền này so với USD đã tăng 1,8% kể từ tháng 6. Tuy nhiên, điều này vẫn chưa làm hài lòng giới nghị sĩ Mỹ. Dự kiến Hạ viện nước này hôm nay sẽ bỏ phiếu quyết định dự luật mở rộng quyền hạn của Bộ Thương mại trong việc đánh thuế các mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc.

Tiền tệ không phải là vấn đề tranh cãi duy nhất giữa Mỹ và Trung Quốc. Cuộc hội kiến giữa Tổng thống Obama và Thủ tướng Ôn Gia Bảo diễn ra trong lúc Bắc Kinh lên tiếng yêu cầu Mỹ không can thiệp vào các tranh chấp tại biển Đông. Hồi tháng 7, Ngoại trưởng Hillary Clinton khẳng định Mỹ xem việc giải quyết vấn đề này bằng đối thoại và ngoại giao là lợi ích quốc gia của mình. Sự hiện diện của Mỹ ở Đông Á và các cuộc tập trận chung với Hàn Quốc ở Hoàng Hải cũng khiến Trung Quốc lo ngại. Bắc Kinh cũng vô vùng giận dữ khi Washington tiếp tục bán những hợp đồng vũ khí khổng lồ cho Đài Loan, và việc ông Obama tiếp Đạt Lai Lạt Ma hồi đầu năm nay. Tất nhiên, dù quan hệ song phương có căng thẳng đến mấy, Mỹ cũng phải tranh thủ sự ủng hộ của Trung Quốc trong nhiều vấn đề quốc tế. Do đó, chính quyền Obama cần phải cân bằng giữa việc gia tăng áp lực đối với Trung Quốc và mong muốn giành được lá phiếu của nước này để giải quyết vấn đề hạt nhân tại bán đảo Triều Tiên, chương trình hạt nhân của Iran và các sáng kiến toàn cầu khác.

Thụy Miên