NATO và Nga hôm 20-11 đồng ý hợp tác về phòng thủ tên lửa và những vấn đề an ninh khác, đồng thời hoan nghênh sự khởi đầu mới trong quan hệ song phương vốn căng thẳng kể từ khi Moscow can thiệp quân sự vàoGeorgia năm 2008.
Tổng Thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen (trái) và Tổng thống Nga Dmitry Medvedev bắt tay trước khi hội đàm hôm 20-11. Ảnh: AP
Tại các cuộc hội đàm ở Lisbon, Bồ Đào Nha, hai bên đồng ý nối lại một dự án nhằm bảo vệ các lực lượng vũ trang NATO và Nga khỏi một cuộc tấn công tên lửa bị đình trệ từ năm 2008. Hai bên cũng đồng ý tiến hành nghiên cứu chung về việc Nga sẽ tham gia như thế nào vào một hệ thống mới được thiết kế để bảo vệ châu Âu và Bắc Mỹ khỏi những tên lửa tầm xa bắn từ Trung Đông. Hệ thống mới này sẽ liên kết những hệ thống chống tên lửa hiện nay ở châu Âu với các hệ thống radar và đánh chặn mà Mỹ có kế hoạch triển khai ở vùng Địa Trung Hải, Romania, Ba Lan và Thổ Nhĩ Kỳ.
Bên cạnh vấn đề phòng thủ tên lửa, Nga cũng đồng ý tăng cường hỗ trợ sứ mệnh do NATO đứng đầu ởAfghanistan bằng cách cho phép trung chuyển nhiều hàng hóa hơn qua lãnh thổ nước này. Ngoài ra, theo hãng tin Reuters, hai bên đồng ý lập một quỹ để mua máy bay trực thăng cho lực lượng Afghanistan.
Phát biểu sau các cuộc hội đàm, Tổng Thư ký NATO Anders Fogh Rasmussen và Tổng thống (TT) Nga Dmitry Medvedev khẳng định hai bên đã có bước tiến lịch sử trong việc gạt sang một bên những vấn đề của quá khứ. Ông Rasmussen tuyên bố: “Hôm nay đánh dấu một sự khởi đầu mới trong quan hệ NATO – Nga. Lần đầu tiên trong lịch sử các nước thành viên, NATO và Nga sẽ hợp tác để tự bảo vệ mình”. TT Medvedev nhận định hai bên đã vượt qua một thời kỳ quan hệ khó khăn và cho biết: “Chúng tôi có những kế hoạch lớn và sẽ hợp tác trong mọi lĩnh vực, trong đó có việc phòng thủ tên lửa ở châu Âu”.
Hãng tin Reuters nhận định rằng thách thức sắp tới là NATO và Nga sẽ làm việc ra sao để biến những thỏa thuận đạt được nói trên thành kết quả trong thực tế.
Tổng thống Nga, Mỹ thúc giục thông qua START mới
Tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO, TT Mỹ Barack Obama và TT Nga Dmitry Medvedev hôm 20-11 cùng thúc giục Quốc hội Mỹ nhanh chóng thông qua Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược (START) mới. Ông Obama cho rằng hiệp ước này đóng vai trò quan trọng vì nó cho phép các thanh sát viên Mỹ thu thập thông tin chính xác về kho vũ khí hạt nhân của Nga. Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cảnh báo rằng việc START mới không được thông qua sẽ gây ra những hậu quả lớn và ảnh hưởng đến sự hợp tác Mỹ - Nga trong nhiều vấn đề.
|
Hoàng Phương