Hiện tượng xe ùn, tồn phải chờ thông quan tại các cửa khẩu của Lạng Sơn bắt đầu từ đầu tháng 3, nhưng cảnh ách tắc diễn ra nghiêm trọng hơn trong vài ngày gần đây. Theo ban quản lý khu kinh tế cửa khẩu Đồng Đăng, lượng xe đổ về cửa khẩu tăng đột biến. Mỗi ngày khoảng trên 1.000 xe container chở hàng dồn lên cửa khẩu trong khi năng lực thông quan xuất khẩu thông thường chỉ được một nửa số này.
Xe container chở hàng hoá nối đuôi nhau ở Quốc lộ 1, chờ lên cửa khẩu, ngày 30/3. Ảnh: Trọng Tiến
Đến ngày 30/3, có trên 800 container tồn ở các cửa khẩu, trong đó phần lớn là xe chở nông sản (mít, sầu riêng, xoài, thanh long). Hôm nay tình trạng ùn ứ giảm nhưng việc di chuyển của các xe container vẫn gặp khó khăn.
Hiện lượng xe hàng ùn ứ đều được điều vào bãi tập kết trong cửa khẩu, chưa ghi nhận xe phải quay đầu, đưa hàng về nội địa.
Hiện vào vụ thu hoạch các loại trái cây xuất sang Trung Quốc như sầu riêng, mít nên lượng xe từ các địa phương đổ về cửa khẩu tăng đột biến. Trong đó, nhiều xe lần đầu thông quan nên phải làm thủ tục lâu hơn thông thường.
Theo các doanh nghiệp dự báo vận tải chở hàng xuất khẩu, nửa tháng tới, khi Trung Quốc hoàn thiện cơ sở dữ liệu, việc thông quan có thể nhanh hơn, hiện tượng ùn tắc sẽ giảm.
Trước tình trạng này, Sở Công Thương tỉnh Lạng Sơn khuyến cáo các hiệp hội, ngành hàng thông báo cho doanh nghiệp giãn, giảm lượng xe hàng lên biên giới hoặc lựa chọn hình thức xuất khẩu khác. Việc này để tránh tình trạng ùn ứ khiến hàng hóa, nông sản hư hỏng, gây thiệt hại như những năm trước.
Tình trạng ùn tắc nông sản từng diễn ra nghiêm trọng khi dịch Covid-19 bùng phát đầu năm 2019, Trung Quốc siết chặt các biện pháp phòng dịch (2020 - 2022).
Bộ Công Thương từng nhận định, xuất khẩu theo phương thức trao đổi cư dân biên giới (tiểu ngạch) sang Trung Quốc là một trong những nguyên nhân khiến các cửa khẩu xảy ra hiện tượng ùn tắc. Bộ này khuyến nghị các doanh nghiệp chuyển sang xuất chính ngạch.
Tại dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 14/2018 về thương mại biên giới, Bộ Công Thương tính siết lại xuất khẩu tiểu ngạch từ đầu năm 2025, như một cách tránh tái diễn ùn ứ tại cửa khẩu, nhất là với Trung Quốc.
Anh Minh