Tham dự hội thảo có gần 70 học giả trong nước và quốc tế đến từ ASEAN, Trung Quốc, Đài Bắc (Trung Quốc), Mỹ, Hàn Quốc, Anh, Đức, Canada, Úc, Nhật Bản, Pháp, Nga, Ấn Độ, Thụy Điển, Bỉ.
Phát biểu khai mạc hội thảo, PGS-TS Dương Văn Quảng, Giám đốc Học viện Ngoại giao, cho rằng trong suốt một năm qua, tình hình ở biển Đông có nhiều chuyển biến quan trọng, thu hút sự chú ý đặc biệt của VN và quốc tế.
Ông Quảng nhấn mạnh: “Về cơ bản, tình thế hòa bình và ổn định vẫn được duy trì ở biển Đông nhưng không ít va chạm ở quy mô nhỏ đã xảy ra, phần nào làm cho tình hình thêm căng thẳng và các bất đồng hiện có thêm phức tạp.
Các đại biểu trao đổi bên lề hội thảo ngày 11-11. Ảnh: TTXVN
Đáng lưu ý hơn là bên cạnh các tranh cãi vốn đã tồn tại về chủ quyền và lãnh thổ, đã xảy ra nhiều va chạm liên quan đến an ninh và an toàn hàng hải, liên quan đến quản lý và khai thác tài nguyên biển.
Tuy nhiên, cũng có không ít nỗ lực ở các cấp độ khác nhau nhằm tăng cường trao đổi thông tin, đối thoại thẳng thắn và đàm phán trực tiếp giữa các bên liên quan nhằm tránh các căng thẳng mới xuất hiện, đồng thời bắt đầu tìm kiếm cơ chế giải quyết tranh chấp, khuôn khổ pháp lý và giải pháp lâu dài cho mọi vấn đề”.
Cũng theo PGS-TS Dương Văn Quảng, nét đáng chú ý trong năm qua là nhiều vấn đề an ninh quan trọng của khu vực, trong đó có tình hình ở biển Đông, đã được đưa ra thảo luận công khai và thẳng thắn trong khuôn khổ các cuộc họp của ASEAN và giữa ASEAN với các nước đối tác.
Quan chức các nước liên quan cũng đang tích cực kiểm điểm việc thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) được ký kết năm 2002 và xem xét khả năng xây dựng một bộ luật ứng xử ở trên vùng biển này.
Trong hai ngày hội thảo, các đại biểu sẽ tập trung thảo luận 4 chủ đề chính: Tầm quan trọng của biển Đông trong bối cảnh môi trường chiến lược đang thay đổi; những diễn biến ở biển Đông gần đây và hệ lụy đối với an ninh và thịnh vượng trong khu vực; các vấn đề pháp lý quốc tế trong các tranh chấp ở biển Đông; quá trình giải quyết tranh chấp, xây dựng lòng tin và phương thức thúc đẩy hợp tác khu vực.