Chức năng thận trong cơ thể
Để ổn định nội môi cho tất cả tế bào trong cơ thể hoạt động, hệ tiết niệu, cụ thể là hai quả thận đảm bảo hai chức năng chính:
- Chức năng ngoại tiết: đào thải các chất cặn bã ra khỏi cơ thể qua nước tiểu và điều chỉnh ổn định nước, các chất điện giải.
- Chức năng nội tiết: tổng hợp hormon tạo máu erythropoietin APO, giữ trách nhiệm quan trọng trong việc tạo máu và hormon hệ renin-angiotesin, giúp điều hòa huyết áp ổn định.
Khi suy thận, những vấn đề gì xảy ra?
Với những chức năng nêu trên, người suy thận (gọi đầy đủ là người suy chức năng thận) sẽ bị các hậu quả như: thiếu máu, rối loạn điện giải, ứ đọng các chất thải nguy hại như urê, creatinin...
Chế độ ăn cho người suy thận
Người suy thận cũng cần ăn uống đầy đủ bốn thành phần là chất đường bột, chất đạm, chất béo và chất khoáng - vitamin như người bình thường.
Khi chức năng thận giảm, sự bài tiết chất urê - chất thải bỏ chính của quá trình chuyển hóa chất đạm - rất kém, do đó chế độ ăn của người suy thận phải hạn chế đạm (thịt). Ngoài ra, việc điều chỉnh sự cân bằng các chất muối khoáng cũng bị rối loạn, người bệnh cần uống nước vừa phải và ăn lạt hơn so với người bình thường.
Điều cần lưu ý là trong cơ thể con người, chất đường bột, chất béo và chất đạm ít nhiều cũng có sự chuyển đổi lẫn nhau. Axit béo gắn với gốc amin NH2 sẽ thành axit amin (đạm) và ngược lại. Người suy thận nếu dùng thêm các axit béo, đặc biệt khi phối hợp các thuốc tăng đồng hóa (anabolisant) thì rất nhiều gốc NH3 được thu giữ sẽ làm giảm urê máu.
Chế độ ăn lý tưởng đượckhuyến cáo cho người suy thận
1. Thực đơn trung bình cho người suy thận hằng ngày:
Bột đường 300g-450g; béo 45-55g, đạm 20-27g, khoáng - vitamin như người bình thường, tổng số calo năng lượng 1.600- 2.000 calo.
2. Nên tiết giảm chất đạm, uống nước vừa phải và hạn chế muối ăn.
3. Nếu có chỉ định có thể dùng thêm các thuốc tăng đồng hóa (anabolisant) như durabolin, decabolin, testosteron, thuốc có các axit béo (keto axit) như ketosteril...
TS.BS TRẦN BÁ THOẠI (Bệnh viện Đà Nẵng)