Năng lực phát hiện Omicron tại Việt Nam như thế nào

Trả lời VnExpress chiều 28/12, đại diện Bộ Y tế cho biết các đơn vị, các viện và bệnh viện đầu ngành khác trên cả nước có đủ khả năng giải trình tự gene virus và xét nghiệm biến chủng Omicron. Tuy nhiên, thông tin về số lượng phòng xét nghiệm và công nghệ xét nghiệm chưa được cung cấp.

Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP HCM, cho biết giải trình tự gene để phát hiện chủng Omicron tương tự quy trình giải trình tự các biến chủng trước đây. Viện Pasteur TP HCM, Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP HCM phối hợp với Đơn vị nghiên cứu lâm sàng Đại học Oxford có thể giải trình tự gene nCoV để xác định ca nhiễm thuộc chủng gì.

Theo bác sĩ Châu, TP HCM đã lên kế hoạch ứng phó biến chủng Omicron với 8 hoạt động trọng tâm. Trong đó, thành phố tập trung giám sát chặt chẽ, chủ động phát hiện sớm trường hợp nhiễm biến thể này bằng cách xem xét dấu hiệu thiếu gene S trong các mẫu xét nghiệm RT-PCR dương tính với nCoV, làm xét nghiệm giải trình tự gene tất cả ca nhiễm là người nhập cảnh trong vòng 28 ngày, người tái nhiễm Covid-19.

"Thời gian qua, các ca giải trình tự gene virus tại TP HCM đều chỉ ghi nhận chủng Delta, chưa phát hiện trường hợp nào nhiễm biến chủng Omicron", bác sĩ Châu chia sẻ.

Tại miền Bắc, Trung tâm nghiên cứu Y học Việt-Đức, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 có thiết bị giải trình tự thế hệ mới nhất là NANOPORE sequencing. 23 bác sĩ đã được tập huấn, phối hợp các chuyên gia từ Đức để giải trình tự gene biến chủng.

Đại diện trung tâm cho biết từ tháng 9 đến nay đã giải trình tự gene hàng nghìn mẫu bệnh phẩm. Từ cuối tháng 11, trung tâm chủ động giải trình tự gene virus các ca dương tính ghi nhận tại viện để sàng lọc. Kết quả ghi nhận đa số là chủng Delta, chỉ phát hiện một trường hợp nhiễm Omicron (đã công bố trưa 28/12). Các kết quả giải trình tự gene được trung tâm đăng tải lên GISAID (Global Science Initiative and Primary Source - Nền tảng chia sẻ dữ liệu gene virus cúm và virus Corona gây đại dịch Covid-19), đóng góp tổng cộng 40,8% dữ liệu về gene của nCoV tại Việt Nam tính đến ngày 22/12. GISAID là cơ sở dữ liệu giúp các nhà khoa học tại các quốc gia cùng tham khảo, theo sát sự biến đổi của nCoV.

Sáng 28/12, Bộ Y tế ghi nhận ca nhiễm Omicron đầu tiên, là một hành khách về từ Anh, nhập cảnh và xét nghiệm dương tính tại sân bay Nội Bài (Hà Nội) ngày 19/12. Sau đó, người này được cách ly tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108. Kết quả giải trình tự gene mẫu bệnh phẩm vào 20 và 21/12 cho thấy người này nhiễm biến chủng Omicron.

Bộ Y tế đã báo cáo Chính phủ về ca nhiễm, đồng thời chỉ đạo địa phương, các đơn vị tăng cường hệ thống giám sát ca bệnh có diễn biến, đặc điểm bất thường, ví dụ số mắc, diễn biến nặng hoặc nhập viện, tử vong... Địa phương chủ động phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ hoặc Pasteur để lấy mẫu giám sát, phát hiện biến thể mới và ổ dịch, chùm ca bệnh. Các địa phương cũng khẩn trương tiêm vaccine Covid-19, ưu tiên tiêm cho nhóm từ 50 tuổi trở lên, người mắc bệnh nền.

Nhân viên y tế Bệnh viện Nhiệt đới TP HCM chuẩn bị mẫu xét nghiệm Covid-19. Ảnh: Quỳnh Trần