Kiến nghị bỏ “cùng chi trả”

> Dịch vụ y tế ngày càng đắt

Quy định “cùng chi trả” viện phí đã khiến hàng triệu bệnh nhân nghèo lao đao nhưng gần một năm qua, việc đưa ra lời giải cho bài toán này vẫn đang rơi vào bế tắc.

Trăm dâu đổ đầu...người bệnh

Theo TS Lý Ngọc Kính, nguyên vụ trưởng Vụ Điều trị (Bộ Y tế), thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) đã góp phần giảm chi phí y tế của người dân khi đi khám, chữa bệnh. Tuy nhiên, kết quả từ một số nghiên cứu cho thấy người nghèo vẫn phải trả thêm một khoản chi phí đáng kể cho các loại thuốc không được BHYT thanh toán cũng như cho các chi phí gián tiếp khác.

Tình trạng bắt người bệnh làm nhiều xét nghiệm, kê nhiều thuốc trong đơn đối với bệnh nhân BHYT đã khiến cho gánh nặng “cùng chi trả” của bệnh nhân nghèo càng thêm nặng nề.

“Có bệnh viện trên 50% tổng số bệnh nhân được chỉ định siêu âm hoặc cứ có tai nạn là chụp CT scanner sọ não ngay không cần căn cứ dấu hiệu lâm sàng. Khảo sát tại một bệnh viện lớn ở Hà Nội cũng cho thấy số thuốc kê trung bình/đơn thuốc là 7,06 loại, có những đơn thuốc tới 10-20 loại thuốc” - ông Nghiêm Trần Dũng, Vụ BHYT - Bộ Y tế, dẫn chứng.

Với người nghèo và người mắc bệnh mãn tính, khoản cùng chi trả viện phí là một gánh nặng.

Trong ảnh: Người dân đến khám, chữa bệnh tại Bệnh viện An Bình - TPHCM. Ảnh: TẤN THẠNH

Cũng theo ông Dũng, quy định cùng chi trả một phần chi phí mà người bệnh phải thanh toán đối với các dịch vụ kỹ thuật cao, chi phí lớn nếu vượt 40 tháng lương tối thiểu cho một đợt điều trị (tương đương khoảng 26 triệu đồng) tác động lớn đến người nghèo, nhất là người mắc bệnh mãn tính. Bởi thực tế, có nhiều loại bệnh nặng, chi phí lên vài chục đến hàng trăm triệu đồng/đợt điều trị do phải áp dụng dịch vụ kỹ thuật cao.

Mặc dù có sự gia tăng về số lượt sử dụng dịch vụ y tế song đa số người nghèo sử dụng các dịch vụ y tế có chất lượng thấp ở tuyến cơ sở.

“Người nghèo có khả năng tiếp cận với các dịch vụ khám, chữa bệnh có chất lượng cao hơn nhưng do còn nhiều rào cản về thủ tục hành chính, chi phí gián tiếp, đi lại khó khăn và quy định cùng chi trả 5% nên người nghèo chưa thực sự được hưởng dịch vụ khám, chữa bệnh có chất lượng như các đối tượng khác”- ông Kính nhận định.

Nên dùng kết dư hỗ trợ người nghèo

Từ thực tế khám, chữa bệnh cho người nghèo tại địa phương, ông Trương Tấn Minh, Giám đốc Sở Y tế Khánh Hòa, kiến nghị giảm hoặc bỏ hẳn tỉ lệ cùng chi trả 5% chi phí BHYT cho người nghèo.

TPHCM cấp 392.000 thẻ BHYT cho hộ cận nghèo

Ông Trần Thanh Ngọc, Trưởng Phòng Sổ - Thẻ BHXH TPHCM, cho biết đến ngày 8-12, BHXH TPHCM đã cấp 435.687 thẻ BHYT cho các đối tượng chính sách, trong đó có gần 392.000 thẻ BHYT cho hộ cận nghèo. Đầu tháng 12, Sở LĐ-TB-XH và BHXH TPHCM đã thống nhất đến trước ngày 15-12, Sở LĐ-TB-XH TP sẽ hoàn thành danh sách và thủ tục cấp thẻ BHYT cho các đối tượng chính sách. Trên cơ sở đó, BHXH TPHCM sẽ phát hành thẻ BHYT cho các hộ gia đình chính sách, trong đó có hộ cận nghèo, trước ngày 25-12.

N.Dương

“Việc cùng chi trả này nhằm mục đích tránh lạm dụng quỹ BHYT, tuy nhiên đối với người nghèo, 5% chi phí là số tiền không nhỏ, nhiều khi vượt quá khả năng của họ, nhất là vào những thời điểm khó khăn như giáp hạt, thiên tai, lũ lụt, hạn hán...

Có khi đây chính là rào cản người nghèo tiếp cận dịch vụ y tế”- ông Minh nói.

Cùng quan điểm này, đại diện nhiều sở y tế cũng đề nghị xem xét bãi bỏ quy định cùng chi trả 5% cho người nghèo có thẻ BHYT và hỗ trợ thêm chi phí đi lại cho họ. Đồng thời, có các hình thức hỗ trợ phù hợp người cận nghèo mua thẻ BHYT.

Bà Tống Thị Song Hương, Vụ trưởng Vụ BHYT, cũng thừa nhận việc cùng chi trả 5% đối với người nghèo, bệnh nhân mắc bệnh mãn tính kéo dài, bệnh nhân chạy thận nhân tạo đúng là khó khăn và Bộ Y tế cũng đã thấy trước được điều này.

Hiện phương án vẫn là dùng nguồn Quỹ 139 của các địa phương để hỗ trợ cho các đối tượng người nghèo khó khăn trong việc cùng chi trả. Tuy nhiên, theo nhiều địa phương, nguồn quỹ này cũng không còn.

Trong khi đó, Phó Tổng Giám đốc BHXH VN Nguyễn Minh Thảo cho rằng quy định cùng chi trả 5% để người dân cùng chia sẻ gánh nặng với Nhà nước và người dân cũng có trách nhiệm giữ gìn sức khỏe của mình.

Ông Thảo cho biết năm 2010, Quỹ BHYT cho người nghèo chỉ tiêu hết khoảng 75%-80% tổng số tiền ngân sách Nhà nước cấp. Theo tính toán, với mức thu như hiện nay, năm 2010, Quỹ BHYT sẽ kết dư hơn 6.000 tỉ đồng. Với số tiền này, ngoài việc bù đắp phần bội chi của những năm trước, nhiều ý kiến cho rằng nên dùng khoản tiền kết dư này để trả cho người nghèo đang gặp khó khăn khi cùng chi trả.

Chi 4.500 tỉ đồng mua thẻ BHYT cho người nghèo và cận nghèo

Theo Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội, năm 2009-2010, ngân sách dành để chi trả cho đối tượng người nghèo là 750 tỉ đồng; năm 2011, ngân sách sẽ dành 4.500 tỉ đồng để hỗ trợ mua thẻ cho người cận nghèo và cấp thẻ BHYT cho người nghèo.

Tuy nhiên, việc sử dụng ngân sách dành cho hoạt động này tại nhiều địa phương chưa hiệu quả.

Trong khi đó, theo tính toán của BHXH VN, năm 2009, số tiền thu BHYT là 13.448 tỉ đồng, chi 15.481 tỉ đồng. Năm 2010, dự kiến số thu sẽ tăng lên gấp đôi với 23.292 tỉ đồng, chi khoảng 19.827 tỉ đồng.

Ngọc Dung

CÁC TIN KHÁC