Đề án mở rộng Hà Nội thiếu thuyết phục

Đa số ủy viên Ủy ban Pháp luật, cơ quan chịu trách nhiệm thẩm tra tờ trình của Chính phủ, tán thành chủ trương xây dựng và phát triển thủ đô Hà Nội, nhưng cho rằng việc điều chỉnh địa giới hành chính thủ đô theo hướng hợp nhất tỉnh Hà Tây và một số địa phương là vấn đề mang tính lịch sử, phức tạp và nhạy cảm. Trong khi đó, tờ trình và các tài liệu của Chính phủ còn sơ sài, chưa đủ luận cứ khoa học và các chỉ số kinh tế - kỹ thuật cần thiết để đánh giá.

Chủ nhiệm Thuận dẫn chứng: "Chính phủ lập luận giản đơn, thiếu thuyết phục. Chẳng hạn việc sáp nhập huyện Mê Linh (Vĩnh Phúc) vào Hà Nội là vì đã có thời gian Mê Linh thuộc về Hà Nội. Việc sáp nhập 4 xã của Lương Sơn (Hòa Bình) là để khắc phục việc tranh chấp giữa Hà Tây và Hòa Bình đang tồn tại lâu nay. Hay vùng rau xanh Hà Tây chủ yếu phục vụ Hà Nội, nay chính quyền Hà Nội trực tiếp quản lý sẽ tạo ra độ an toàn và chất lượng cao hơn...".

Nhiều khu đô thị Hà Nội đang phát triển manh mún. Ảnh: Hoàng Hà.

Theo đề án định hướng thủ đô Hà Nội mở rộng đến năm 2030, tầm nhìn 2050 thì trung tâm hành chính quốc gia sẽ được đặt tại đô thị Hòa Lạc. "Vấn đề đặt ra là một quyết định quan trọng như vậy thì nên tiến hành như thế nào, nhất là đối với Hà Nội không chỉ là thành phố trực thuộc trung ương mà còn là thủ đô - trái tim của cả nước. Đảng và Nhà nước luôn chủ trương “dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra”, vì thế nên công bố, triển lãm rộng rãi đề án này nhằm tạo sự đồng thuận trong nhân dân", ông Thuận nói.

Theo đa số ủy viên Ủy ban Pháp luật, tờ trình và các tài liệu kèm theo mới chú ý nhiều đến yêu cầu bảo đảm việc phát triển kinh tế - xã hội, nhất là nhu cầu về không gian, diện tích và những lợi thế để phát triển thủ đô. Trong khi đó, việc hợp nhất tỉnh Hà Tây và thành phố Hà Nội làm giảm một đơn vị hành chính cấp tỉnh với nét văn hóa xứ Đoài là vấn đề rất đáng được quan tâm, cân nhắc kỹ.

"Có ý kiến băn khoăn tình hình kinh tế - xã hội của đất nước đang rất khó khăn, nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách của năm 2008 và thời gian tiếp theo là kiềm chế và đẩy lùi lạm phát, bảo đảm tăng trưởng kinh tế. Thời điểm kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội lại đang đến gần. Do đó, đề nghị cần cân nhắc kỹ thời điểm quyết định điều chỉnh địa giới hệ trọng này", ông Thuận nói. Theo dự thảo nghị quyết về việc mở rộng địa giới hành chính thành phố Hà Nội thì nghị quyết có hiệu lực từ 1/7.

Từ những phân tích nêu trên, đa số thành viên Ủy ban Pháp luật cho rằng trước mắt Chính phủ nên chỉ đạo Hà Nội và các địa phương có liên quan thực hiện tốt quy hoạch vùng (vừa được Thủ tướng phê duyệt). Đến một thời gian nhất định sẽ xem xét, quyết định điều chỉnh địa giới. 

Trước đó, Bộ trưởng Nội vụ Trần Văn Tuấn đã trình bày tờ trình về việc điều chỉnh địa giới hành chính thủ đô Hà Nội và một số tỉnh. Theo ông Tuấn, về tổng thể Hà Nội đang có nhiều bất cập và mất cân đối trong quá trình phát triển như: sự bùng phát khu công nghiệp tập trung xung quanh các tuyến quốc lộ quanh Hà Nội cùng các khu đô thị mới đang dần hình thành trong và ngoài vành đai xanh một cách manh mún. Trong nội đô thiếu đất xây dựng những dự án lớn mang tầm cỡ quốc gia và khu vực...

Về giao thông, thủ đô đang đứng trước sự quá tải, mất cân đối rất lớn giữa hệ thống đường sá chật hẹp trong khi số phương tiện tăng lên nhanh chóng. Tình trạng ùn tắc, tai nạn giao thông gia tăng, vệ sinh môi trường đô thị không được đảm bảo... Quá trình đô thị hoá, công nghiệp hoá diễn ra nhanh làm cho cơ sở hạ tầng, dịch vụ đô thị và nhà ở quá tải, buộc Hà Nội phải xây dựng một số công trình công cộng thiết yếu, như khu công nghệ cao, cấp nước, nghĩa trang, khu xử lý chất thải... trên đất các tỉnh lân cận. 

Từ những cơ sở nêu trên, Chính phủ trình Quốc hội hợp nhất toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của tỉnh Hà Tây vào Hà Nội; điều chỉnh toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của huyện Mê Linh (Vĩnh Phúc) vào Hà Nội; điều chỉnh toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của 4 xã: Đông Xuân, Tiến Xuân, Yên Bình, Yên Trung thuộc huyện Lương Sơn (Hoà Bình) vào thủ đô.

Sau khi hợp nhất, tổng diện tích tự nhiên và dân số của Hà Nội là 334.470 ha với 6,2 triệu nhân khẩu.