Chuyện 4 anh em mù đốn củi trong rừng thẳm

Ở huyện Hoàng Su Phì (Hà Giang) không ai không biết chuyện về cái gia đình kỳ lạ đến kỳ quặc ấy. Họ nổi tiếng không phải vì giàu có, chức tước ngả nghiêng trời đất gì, mà đơn giản họ bị mù. Mù nhưng vẫn lao động và sống mạnh mẽ giữa trời đất, giữa đại ngàn.

Hàng ngày, họ lên rừng đốn củi, cưa thành từng khúc đều tăm tắp, bổ thành từng thanh, rồi đóng thành từng bó, cõng xuống tận phố huyện bán lấy tiền kiếm sống. Câu chuyện về gia đình này cứ lan truyền khắp huyện như một câu chuyện cổ tích về nghị lực con người.

Người hiểu rõ về gia đình mù này là cô giáo Trịnh Thị Nhu. Từ 5 năm trước, trong một lần đi thuyết phục những học sinh người Tày sống lẩn khuất trong đại ngàn thuộc xã Nam Sơn của huyện Hoàng Su Phì, cô giáo Nhu đã tận mắt 3 người đàn ông và một cô gái mù đang vác củi lầm lũi từ rừng già đi ra. Họ vác trên vai súc gỗ to hơn cả người, đi phăm phăm như những người mắt sáng khỏe mạnh.

Hàng ngày, ông bố 70 tuổi dẫn 4 đứa con mù vào rừng đốn củi.

Mỗi năm học mới, trước khi giảng bài, cô giáo Nhu lại bắt đầu bằng câu chuyện về nghị lực sống của gia đình mù kỳ lạ ấy.

Đứng ở trung tâm xã Nam Sơn nhìn lên, thấy ngọn núi Quả Dọc chìm nghỉm trong mây mù. Phó Chủ tịch xã Lý Văn Môn chỉ tay bảo: “Nhà lão Tẳng ở lưng chừng ngọn núi kia kìa, phải đi bộ lên thôi…”.

Tôi và cô giáo Nhu cùng anh Môn cuốc bộ chừng 2 tiếng đồng hồ xuyên qua những mảnh ruộng bậc thang, những cánh rừng thưa, lội qua 2 con suối thì đến nhà ông Tẳng.

Trên dọc đường đi, tôi tận mắt mấy hàng chục khối gỗ đã bổ sẵn, xếp ngay ngắn bên con đường mòn dẫn ra trung tâm xã. Phó Chủ tịch Môn bảo, đó là gỗ của mấy anh em mù, xếp ra đó để chờ khô rồi chuyển xuống xã bán, hoặc vài hôm nữa gùi xuống tận thị trấn Vinh Quang bán cho được giá.

Dù bị mù, song anh chàng này vẫn trèo thoăn thoắt như khỉ.

Đó là ngôi nhà sàn to lớn, cổ kính ám khói nằm chênh vênh trên sườn núi. Xung quanh nhà là một dãy chuồng lợn, quây bằng những miếng gỗ mỏng, những cọc gỗ chắc chắn. Trong chuồng nuôi toàn giống lợn đen của người Mông, thịt thơm, mỡ giòn tan.

Ngoài vườn, đàn gà hàng trăm con đang bới đất bới cỏ. Trên những thửa ruộng bậc thang chưa cấy, vịt ngan bơi lội kiếm ăn. Nhìn qua, thấy cuộc sống của những người mù khá đầy đủ, sung túc so với cuộc sống của đồng bào vùng cao.

Mù nên... không sợ độ cao?

Gọi cửa một lúc, một cô gái lần từ bóng tối của căn bếp dưới gầm nhà sàn đi ra. Cô gái dáng dấp cao ráo, khuôn mặt thanh tú, khá đẹp. Nhưng thật buồn, khi em ngước lên, đôi mắt trắng đục...Em là Khiêm, người con gái duy nhất trong gia đình và bị mù bẩm sinh.

Khiêm bẽn lẽn nói tiếng Kinh lơ lớ: “Hôm nay em ở nhà băm sắn nuôi lợn, nuôi gà, còn bố và 3 anh vào rừng đốn củi từ sáng, đến nhập nhoạng tối mới về”.

Nói rồi Khiêm đòi dẫn chúng tôi vào rừng tìm bố và 3 anh trai, nhưng tôi bảo thôi, muốn tự đi tìm và tận mắt công việc của những người mù kỳ lạ này.

Không cần nhìn, chàng trai này vẫn bổ củi rất chính xác.

Khiêm trèo thoăn thoắt lên vách đá, hướng mặt về phía đại ngàn sau vách núi rồi đưa tay lên miệng hú một tiếng thật dài. Một lát sau, tôi nghe văng vẳng tiếng hú vọng lại. Khiêm đưa tay định hướng và bảo chúng tôi cứ đi tìm sẽ gặp mọi người.

Tiếng hú văng vẳng dội từ vách núi nọ đến vách núi kia, khiến tôi không thể phân biệt nó đến từ hướng nào, nhưng tôi tin vào giác quan đặc biệt của những người khiếm thị. Thế là chúng tôi vạch rừng mà đi theo hướng Khiêm chỉ.

Cuốc bộ theo hướng cô gái khiếm thị này chỉ, theo những vết chân, theo những lối mòn nhỏ chừng 1 giờ đồng hồ, xuyên qua rừng già với những cây sến, táu, túng thá (nghiến) to lừng lững, ngọn chót vót lẫn trong mây mù, chúng tôi gặp một chuyện rất lạ: một anh mù đang bổ củi, một anh mù kéo cưa xẻ gỗ, một anh mù đang chót vót trên ngọn một cây kháu trắng.

Hàng chục khối củi của 4 anh em mù đang hong khô chờ bán.

Tôi hướng máy ảnh lên trời, kéo zoom hết cỡ mà chỉ thấy anh chàng mù này ẩn hiện mờ mờ trong mây mù, khuất sau những tán lá lòa xòa. Anh ta đang chặt những cành khô, cành cong để lấy củi. Chúng tôi phải gọi thật to, anh ta mới nghe thấy và tụt xuống thấp để tôi chụp ảnh.

Dao đeo sau lưng, anh chàng mù vòng tay ôm được có nửa thân cây mà tụt xuống nhanh như khỉ. Thật khó tin một người mù có thể làm được việc đó. Tôi hỏi: “Trèo cao như thế anh không sợ à?”. Anh chàng mù không nói gì, chỉ cười hì hì và hướng khuôn mặt với đôi mắt (...) xuống để tôi chụp ảnh. Ông bố mắt sáng đứng dưới chỉ đạo nói vui: “Nó mù không nhìn thấy gì nên không sợ độ cao đâu. Mình mắt sáng, trèo lên đó mới sợ chứ!”.

Trông cảnh 3 chàng trai mù trèo cây chặt cành thoăn thoắt, kéo cưa xẻ gỗ, bổ củi như những tiều phu chuyên nghiệp, tôi quả thực không thể tin vào mắt mình.

Theo NLĐ