Tôi thường xuyên chơi một số game phải nạp tiền bằng thẻ cào hoặc chuyển khoản tiền. Tôi thấy game hấp dẫn nhưng gần đây nghe nói đó có thể là hình thức núp bóng đánh bạc trực tuyến.
Tôi xin hỏi đánh bạc online thì có phạm pháp không? Nếu có thì người chơi bị xử lý thế nào, có tới mức bị phạt tù không? Tôi chơi mức tiền bao nhiêu sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự? Việc truy cứu hành vi đánh bạc online có khác gì so với hình thức đánh bạc truyền thống?
Tôi phải làm thế nào để phân biệt game hợp pháp với game đánh bạc? Căn cứ vào đâu để xác định một người tham gia đánh bạc online? Nếu tôi vô tình chơi game một số tiền lớn mà không biết đó là trang web đánh bạc thì có bị xử phạt không?
Đánh bạc có thể hiểu là tham gia trò chơi có tính chất được, thua bằng tiền hoặc hiện vật, ví dụ: đặt cược, cá cược,…
Đánh bạc online có thể hiểu là hình thức đánh bạc trên môi trường mạng, Internet.
Hiện nay, pháp luật Việt Nam đã cho phép kinh doanh casino theo Nghị định 03/2017/NĐ-CP và kinh doanh đặt cược đua ngựa, đặt cược đua chó và thí điểm đặt cược bóng đá quốc tế theo Nghị định 06/2017/NĐ-CP. Tuy nhiên, đây là những ngành nghề kinh doanh có điều kiện, việc kinh doanh, tham gia trò chơi phải đáp ứng các điều kiện theo quy đinh của pháp luật. Có thể tạm gọi đây là các hình thức “đánh bạc hợp pháp”. Các trường hợp đánh bạc khác mà pháp luật không cho phép thì đều là đánh bạc trái phép, có dấu hiệu vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Pháp luật hiện hành không quy định riêng về đánh bạc online hay đánh bạc “offline” (đánh bạc “truyền thống”) mà quy định chung về hành vi đánh bạc dưới bất kỳ hình thức nào. Theo đó, các hành vi đánh bạc trái phép dù dưới bất kỳ hình thức nào (online hay truyền thống), tùy tính chất, mức độ vi phạm đều có thể bị truy cứu trách nhiệm pháp lý, bị xử phạt vi phạm hành chính.
Về xử phạt vi phạm hành chính, Điều 26 Nghị định 167/2013/NĐ-CP ngày 12/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy và chữa cháy; phòng, chống bạo lực gia đình quy định xử phạt một số hành vi đánh bạc trái phép như sau:
- Phạt tiền 1-2 triệu đồng với một trong những hành vi đánh bạc bằng máy, trò chơi điện tử trái phép; cá cược bằng tiền hoặc dưới các hình thức khác trong hoạt động thi đấu thể thao, vui chơi giải trí, các hoạt động khác;…
- Phạt tiền 5-10 triệu đồng với một trong những hành vi tổ chức đánh bạc: rủ rê, lôi kéo, tụ tập người khác để đánh bạc trái phép; đặt máy đánh bạc, trò chơi điện tử trái phép.
Ngoài ra, khoản 3 Điều 3 Thông tư số 24/2014/TT-BTTT quy định chi tiết về hoạt động quản lý, cung cấp và sử dụng dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng, có quy định chi tiết những hành vi bị cấm trong hoạt động cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử tại Điều 5 Nghị định số 72/2013/NĐ-CP, trong đó, cấm “lợi dụng việc cung cấp, sử dụng dịch vụ trò chơi điện tử để đánh bạc, tổ chức đánh bạc, lừa đảo, kinh doanh trái pháp luật hoặc các hành vi vi phạm pháp luật khác”. Theo đó, khoản 3 Điều 68 Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện quy định về xử lý hành vi vi phạm quy định về cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử trên mạng, phạt tiền từ từ 20.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng đối với hành vi cung cấp dịch vụ trò chơi điện từ G1 có nội dung đánh bạc và các hành vi có hại hoặc bị cấm khác.
Về trách nhiệm hình sự
Điều 321 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) quy định như sau:
- Người nào đánh bạc trái phép dưới bất kỳ hình thức nào được thua bằng tiền hay hiện vật trị giá từ 5.000.000 đồng đến dưới 50.000.000 đồng hoặc dưới 5.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc hành vi tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc hoặc đã bị kết án về tội này hoặc tội tổ chức đánh bạc hoặc gá bạc, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 20.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 03 năm.
- Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm: Có tính chất chuyên nghiệp; tiền hoặc hiện vật dùng đánh bạc trị giá 50.000.000 đồng trở lên; dử dụng mạng Internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để phạm tội; tái phạm nguy hiểm.
- Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng.
Như vậy, việc xử lý đánh bạc trái phép không phụ thuộc vào hình thức đánh bạc online hay “truyền thống” mà phụ thuộc vào tính chất, mức độ của hành vi vi phạm để xử lý vi phạm hành chính hay truy cứu trách nhiệm hình sự theo các quy định nêu trên.
Việc phân biệt đánh bạc hợp pháp và đánh bạc trái pháp phải căn cứ vào các quy định của pháp luật hiện hành để xác định trò chơi đánh bạc đó đã được pháp luật cho phép hay chưa (như các trường hợp đăt cược, các cược được cho phép đã nêu ở trên) và việc đáp ứng các điều kiện kinh doanh của các đơn vị tổ chức. Ví dụ kinh doanh trò chơi điện tử trên mạng thì phải có Giấy phép cung cấp dịch vụ trò chơi điện tử theo quy định tại Nghị định 72/2013/NĐ-CP ngày 15/7/2013 của Chính phủ về quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và thông tin trên mạng và các hướng dẫn liên quan.
Việc công an xác định người tham gia đánh bạc online sẽ phụ thuộc vào các biện pháp nghiệp vụ của công an và các chứng cứ được xác minh từ việc đánh bạc của cá nhân trên môi trường mạng. Ví dụ xác định qua tên tài khoản (username), lịch sử truy cập, giao dịch trên mạng; lịch sử giao dịch liên quan đến dòng tiền của username đó,…
Việc tham gia đánh bạc trái phép dù dưới bất kỳ hình thức nào, biết hay không biết thì đều là hành vi vi phạm pháp luật và sẽ bị truy cứu trách nhiệm pháp lý. “Không biết trang web đánh bạc” không phải là trường hợp được miễn trừ trách nhiệm pháp lý vì trường hợp này có thể nói là “pháp luật buộc phải biết” hành vi đánh bạc của mình là hợp pháp hay không hợp pháp để tự điều chỉnh. Tuy nhiên, tùy tính chất, mức độ vi phạm mà biện pháp xử lý, mức phạt sẽ có sự tăng nặng, giảm nhẹ khác nhau.
Luật sư, Thạc sĩ Kiều Anh Vũ
Công ty Luật KAV Lawyers