Chợ Rồng (Ninh Bình) là cửa ngõ của phường Vân Giang, là trung tâm kinh tế, thương mại của thành phố Ninh Bình. Nơi đây, hằng ngày người dân khắp nơi đổ về thực hiện các giao dịch nên khu vực chợ Rồng luôn sôi động từ sáng sớm đến đêm khuya. Bên cạnh những điều kiện thuận lợi tạo công ăn việc làm cho người dân, kinh tế xã hội phát triển, là tình hình phức tạp về ANTT, nạn trộm cắp tài sản xảy ra nhiều và nguy cơ cháy nổ ở khu vực chợ Rồng luôn tiềm ẩn khó lường.
Trước thực tế trên, Công an phường Vân Giang đã chủ động phối hợp với cấp ủy, Ban Quản lý chợ Rồng có Nghị quyết, kế hoạch xây dựng phong trào tự quản về ANTT ở khu vực này. Khu A (khu vực trung tâm) được chọn làm điểm để rút kinh nghiệm sau đó sẽ nhân ra diện rộng. Trên cơ sở khảo sát, vẽ sơ đồ, lên danh sách số hộ kinh doanh, Công an phường Vân Giang đã tham mưu cho Ban Quản lý chợ Rồng ra quyết định thành lập tổ kinh doanh tự quản theo từng lĩnh vực kinh doanh và xây dựng quy ước hoạt động phù hợp với tình hình địa bàn.
Bà Ngô Thị Tuyết, Trưởng ban Quản lý chợ Rồng cho biết: Do địa bàn là nơi tập trung đông người với nhiều thành phần kinh doanh từ mọi nơi đổ về nên những năm trước lợi dụng tình hình, hoạt động của tội phạm và tệ nạn xã hội diễn ra khá phức tạp. Tình trạng móc túi trộm cắp tiền, tài sản, trộm cắp xe máy và hiện tượng đánh, cãi chửi nhau khi tranh giành khách đã gây mất trật tự. Đáng lo ngại là nguy cơ cháy nổ, tình trạng mất vệ sinh môi trường do xả rác bừa bãi đã làm ô nhiễm nặng nề ở khu vực này. Mỗi khi có các vụ việc phức tạp xảy ra thì các hộ kinh doanh tự ý giải quyết, họ không báo cho các cơ quan chức năng biết nên việc phát hiện, xử lý gặp nhiều khó khăn. Từ khi “Tổ kinh doanh tự quản về ANTT” được thành lập và đi vào hoạt động đã tạo nên sự thống nhất chung trong việc giải quyết những vấn đề liên quan đến tình hình ANTT.
Để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của mô hình này, công tác tuyên truyền được đặc biệt quan tâm và xác định là nền tảng, có vai trò quan trọng. Thông qua các buổi giao ban tổ tự quản đã vận động nhân dân chấp hành nghiêm Pháp lệnh về quản lý và sử dụng vũ khí, vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ. Từ đó, tuyên truyền các phương thức thủ đoạn hoạt động của các loại tội phạm để các hộ kinh doanh biết và có biện pháp phòng ngừa. Trong quá trình hoạt động, các tổ tự quản đã nắm chắc tình hình, phát hiện kịp thời những vụ việc mâu thuẫn trong nội bộ, chủ động phối hợp tổ chức hòa giải và giải quyết ngay tại cơ sở. Mặt khác, thông qua ba nội dung tự quản là tự quản về tài sản, tự quản về ANTT, tự quản về vệ sinh, nếp sống văn minh thương mại đã góp phần quan trọng đảm bảo ANTT tại khu vực. Các hộ kinh doanh đã phát huy được tinh thần cảnh giác, tương thân tương ái đoàn kết giúp đỡ nhau cùng bảo vệ tài sản. Khi phát hiện trộm cắp là chủ động đấu tranh, tố giác tội phạm…
Văn hóa trong kinh doanh cũng được chú trọng, Hội Phụ nữ chợ Rồng đã xây dựng quy chế trong việc thăm hỏi, động viên khi gia đình có việc hiếu, hỷ hay đau ốm, từ đó họ gắn bó và thông cảm với nhau. Các hộ kinh doanh cũng chấp hành nghiêm các quy định về phòng chống cháy nổ như: không kinh doanh hàng hóa có chất nổ, chất dễ cháy, không hút thuốc lá, không thắp hương, không để các loại bếp trong chợ, không xếp hàng hóa vào chân và bậc cầu thang lên xuống làm cản trở lối thoát nạn… Mọi việc gây ảnh hưởng đến các hộ kinh doanh khác phải báo cáo Ban Quản lý chợ.
Mới đây, tại quầy kinh doanh hàng khô của hộ Năm Ân, do sơ suất bị cháy, các chủ hộ liền kề đã kịp thời phát hiện, nhanh chóng dập tắt nên tài sản thiệt hại không đáng kể. Hoặc việc lợi dụng vào xem hàng, một số thanh niên có ý định trộm cắp tài sản, nhưng nhờ tinh thần cảnh giác, bảo quản tài sản giúp nhau nên các hộ kinh doanh đã kịp phát hiện, ngăn chặn và báo cho lực lượng chức năng biết để có biện pháp theo dõi, nắm tình hình về đối tượng... Ngoài ra, các hộ kinh doanh đã thực sự nhận thức được việc giữ gìn vệ sinh môi trường, tự giác bỏ rác thải vào túi nilon đặt nơi quy định, không vứt bừa bãi gây mất vệ sinh nơi kinh doanh, khu vực công cộng; thực hiện tốt nếp sống văn minh thương mại… Bây giờ đến chợ Rồng, khách hàng đã thấy quy củ, an toàn và văn minh thương mại đi vào nền nếp.
Đại úy Hoàng Văn Tài, Trưởng Công an phường Vân Giang cho biết: Qua hơn một năm mô hình tổ kinh doanh tự quản về ANTT được triển khai, xây dựng đã góp phần làm giảm số vụ phạm pháp hình sự và các vụ việc xảy ra. Năm 2011, tại khu vực xảy ra 12 vụ trộm cắp tài sản, 7 vi phạm hành chính chủ yếu là đánh cãi chửi nhau tranh giành khách hàng. Năm 2012, số vụ phạm pháp hình sự giảm xuống còn 8 vụ, vi phạm hành chính còn 5 vụ. Từ đầu năm 2013 đến nay chỉ xảy ra 4 vụ vi phạm hành chính và đặc biệt không xảy ra vụ phạm pháp hình sự nào, giảm 100% so với năm 2012.
Từ chỗ là điểm phức tạp về ANTT đến nay tình hình tại khu vực chợ Rồng bước đầu đã có những chuyển biến tích cực, tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Các hộ kinh doanh và quần chúng nhân dân đến trao đổi mua bán đều cảm thấy yên tâm, không còn tình trạng lo sợ bị mất trộm tài sản