Cảnh giác “tử dược” giảm béo

 

Cuộc sống ngày càng cải thiện, chế độ dinh dưỡng đầy đủ hơn, vì thế ngày càng gia tăng tình trạng thừa cân, béo phì. Hội Dinh dưỡng xác định VN đang đối mặt với gánh nặng kép về dinh dưỡng, khi bên cạnh một bộ phận suy dinh dưỡng, thì tình trạng béo phì ngày càng gia tăng. Chính vì vậy, nhu cầu tìm phương cách giảm cân ngày một nhiều hơn, và các sản phẩm được giới thiệu có công dụng giảm cân ra đời ào ạt để đáp ứng nhu cầu ấy.

 

 

Hiện nay có rất nhiều sản phẩm giảm cân - từ tân dược, đông dược, đến các loại trà và gần đây là thực phẩm chức năng. Không chỉ bày bán ở các nhà thuốc, các sản phẩm giảm cân giờ được rao bán rất nhiều trên mạng.

 

Thử tìm một vài địa chỉ, số điện thoại rao bán trên các trang mạng, chúng tôi được cô gái tên L. giới thiệu sản phẩm giảm cân Obirax (hoạt chất chính là Sibutramine) của Ấn Độ sản xuất, với giá 25 ngàn đồng/viên; nếu mua số lượng nhiều thì 150 ngàn/vỉ (một vỉ 10 viên) - tính ra 15 ngàn đồng/viên. “Bình quân một tháng giảm được 5 kg, có người giảm 10 kg. Nếu muốn giảm nhanh thì mỗi ngày uống 2 viên, nếu uống 2 viên/ngày thì uống chừng 2-3 vỉ là giảm được 5-7 kg. Uống thuốc này không cần phải ăn kiêng, yên tâm, chỉ giảm cân thôi, có thể uống vào hơi mệt một chút”, L. giới thiệu. Khi chúng tôi hỏi nơi để đến mua thuốc, thì L. hướng dẫn đến shop quần áo của mình nằm trên đường Gò Dưa, P.Tam Bình, Q.12 (TP.HCM).

 

Cũng rao bán thuốc giảm cân Obirax trên mạng, nhưng với giá bán rẻ hơn (17 ngàn đồng/viên), bạn gái tên H. (ở Q.Thủ Đức, TP.HCM), nói: “Uống thuốc này không cần phải ăn kiêng, uống liên tục một hộp (hộp 5 vỉ, mỗi vỉ 10 viên) thì sẽ giảm được 8 kg; em cũng mới uống, giảm từ 59 kg xuống còn 54 kg. Nếu mua thì em đem thuốc đến tận nơi, hoặc gọi điện hẹn nơi giao thuốc”.

 

Một thanh niên tên C., ở tận Hà Nội cũng giới thiệu các sản phẩm giảm cân cho khách hàng tại TP.HCM, như: Green coffee với giá 250 ngàn đồng một hộp (18 gói), uống chỉ một hộp (tức 18 ngày) sẽ giảm 3-6 kg; linh chi coffee - giá 250 ngàn đồng/hộp 20 gói; dùng 1 hộp giảm được 4-6 kg; 2 Day Diet, với 500 ngàn đồng 1 hộp 60 viên.

 

Một bạn gái khác tên H. (ở đường Lê Văn Lương, H.Nhà Bè, TP.HCM) thì cho biết mình có rất nhiều sản phẩm giảm cân, như: Perfect Slim, với giá 850 ngàn đồng/hộp 90 viên; Slimimg Power với giá 700 ngàn đồng/hộp 60 viên; Green coffee 700 ngàn/hộp… “Ai có nhu cầu mua sản phẩm loại nào, đặt hàng trước thì em mới đem thuốc về”, H. nói.

 

 

Loại thuốc giảm cân, giảm mỡ máu, giảm cholesterol máu vừa bị các nước cấm lưu hành, trong đó có VN là “tử dược” Mediator (Báo Thanh Niên vừa phản ánh) đã khiến nhiều người từng sử dụng lo lắng. Theo công bố của cơ quan chuyên môn hôm 16.11, thuốc tác động xấu lên hệ tim mạch (van tim), khiến ít nhất 500 người ở Pháp bị thiệt mạng trong nhiều năm qua. Mediator là sản phẩm quá quen mặt với người tiêu dùng trong nước.

 

Hồi tháng 7, Cục Quản lý dược (Bộ Y tế) cũng đã có công văn thông báo ngừng cấp giấy phép nhập khẩu đối với sản phẩm thuốc giảm cân có chứa hoạt chất Sibutramine, ngừng tiếp nhận hồ sơ đăng ký và không cấp số đăng ký lần đầu, đăng ký lại đối với thuốc chứa hoạt chất Sibutramine. Trước đó, Cơ quan Quản lý thuốc và thực phẩm (FDA) của Mỹ khuyến cáo về tác hại lên tim mạch của loại thuốc này. Cơ quan thuốc châu Âu cũng đã cấm việc tiếp thị sản phẩm giảm cân có chứa hoạt chất Sibutramine trên toàn châu Âu.

 

4 biệt dược có chứa hoạt chất Sibutramine cũng bị Cơ quan Khoa học y tế Singapore cấm lưu hành kể từ ngày 11-10-2010 vì những nhà chuyên môn của nước này ghi nhận, tác hại của thuốc lên hệ tim mạch nhiều hơn là hiệu quả giảm cân của nó đem lại.

Cần phải có sự tham vấn của nhà chuyên môn, bởi có những sản phẩm giảm cân gây ảnh hưởng lên hệ tim mạch, hệ thần kinh, hệ nội, rất nguy hiểm  PGS-TS Trương Văn Tuấn, Phó chủ tịch Hội Dược học TP.HCM

 

Cũng mới đây (giữa tháng 10 năm nay), nhiều cơ quan truyền thông đã đưa tin một cô gái người Anh đã bị hôn mê, bất tỉnh rồi tử vong, sau vài tháng sử dụng một loại thuốc dạng bột, đóng gói, được quảng cáo dùng hòa vào nước để tắm giúp giảm cân nhanh - loại thuốc có tên Ivory Wave. Ivory Wave được cảnh báo gây tăng nhịp tim và huyết áp rất nguy hiểm, gây tai biến mạch máu não và rối loạn tâm thần.

 

Trước đó không lâu, Bộ Y tế Singapore cũng ra lệnh cấm lưu hành một sản phẩm có công dụng giảm cân siêu tốc là Slim 10 (của Trung Quốc sản xuất), bởi thuốc gây ra nhiều phản ứng phụ sau vụ một nữ diễn viên truyền hình sử dụng thuốc bị tai biến rất nặng, suýt tử vong.

 

Cách nay vài năm, một loại “trà giảm béo” có xuất xứ từ Trung Quốc cũng đã bị cấm lưu hành tại VN vì gây tiêu chảy, mất nước rất nguy hiểm. Cục Quản lý dược cũng từng rút phép lưu hành đối với thuốc giảm cân có chứa hoạt chất gây biếng ăn là Fenfluramine, vì cũng gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm lên tim mạch...

 

 

Theo các nhà chuyên môn, phần lớn các thuốc giảm cân đều có tác dụng xấu, biến chứng lên hệ tim mạch, rất nguy hiểm, nếu sử dụng bừa bãi.

 

Chuyên gia lâu năm trong chữa béo phì tại TP.HCM, bác sĩ (BS) Lê Thúy Tươi, cảnh báo: “Không nên nghe những lời quảng cáo có cánh về sản phẩm giảm béo siêu tốc, giảm hàng chục kg cân nặng mỗi tháng, nhằm đánh vào tâm lý những người đang cần giảm cân nặng để lấy lại vóc dáng, nhất là chị em phụ nữ. Bởi vì, việc giảm trọng lượng nhanh, nhiều sẽ làm cho cơ thể mất cân bằng, rất nguy hiểm”. Theo BS Tươi, khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng nói rõ bình quân mỗi tuần chỉ nên giảm 1 kg (với người lớn), và giảm mỗi tháng 2 kg (với trẻ em).

 

Đánh giá thị trường “sản phẩm giảm béo hiện nay rất béo bở” và “đầy sôi động”, BS Tươi phân tích: cơ chế giảm cân của thuốc Tây có nhiều loại như ức chế cảm giác thèm ăn; tăng hoạt động của men phân hủy mỡ. Còn các loại trà giảm béo thì cơ chế thường gây tiêu chảy, mất nước. Cơ chế của thực phẩm chức năng thì tạo cảm giác no…

 

BS Trần Thị Hương Lan, công tác tại Phòng khám béo phì (Viện Y Dược học dân tộc TP.HCM) cho biết thêm: “Phòng khám chúng tôi thỉnh thoảng cũng tiếp nhận những trường hợp bị chóng mặt, mệt mỏi, tiêu chảy do tự sử dụng thuốc giảm cân. Có bệnh nhân cho biết, họ mua sản phẩm giảm béo hộp 60 viên chưa đến 30 ngàn đồng/hộp, sau khi sử dụng thì bị đi tiêu nhiều lần trong ngày, chóng mặt”.

 

PGS-TS Trương Văn Tuấn, Phó chủ tịch Hội Dược học TP.HCM, cũng khuyên những người đang có ý muốn giảm cân rằng: “Cần phải có sự tham vấn của nhà chuyên môn, bởi có những sản phẩm giảm cân gây ảnh hưởng lên hệ tim mạch, hệ thần kinh, hệ nội, rất nguy hiểm”.

 

Ăn uống hợp lý, kiên trì vận động   Về giải pháp an toàn, khả thi cho người muốn giảm cân, lời khuyên của BS Lê Thúy Tươi là: “Chế độ ăn uống, vận động là phương pháp quan trọng, phương pháp chính trong điều trị béo phì. Nếu ai không kiên trì, mà chỉ muốn giảm cân nhanh bằng những sản phẩm thuốc thì rất khó thành công. Bởi vì, với cơ chế sinh học của cơ thể, nếu chúng ta ngưng sử dụng các sản phẩm (gây mất cảm giác thèm ăn, no giả tạo…) thì cơ thể sẽ phản ứng, gây thèm ăn và tăng cân trở lại. BS điều trị cũng sẽ bế tắc, nếu bệnh nhân không điều chỉnh chế độ ăn uống, cũng như kiên trì vận động cơ thể hằng ngày”.   Tương tự, BS Trần Thị Hương Lan nói: “Khó khăn trong việc điều trị béo phì là phần lớn người bệnh ít tuân thủ chế độ ăn uống và chế độ tập luyện, nên họ bỏ điều trị giữa chừng. Với những người quyết tâm, tuân thủ chế độ điều trị, chế độ dinh dưỡng, thì giảm bình quân từ 0,5 - 1,5 kg mỗi tuần”.