Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải: Xây hạ tầng đồng bộ, phát triển bền vững

Bí thư Thành ủy TP.HCM Lê Thanh Hải - Ảnh: Thanh Đạm

Đại lộ Đông - Tây, con đường xuyên TP nối các tỉnh miền Đông với các tỉnh miền Tây, góp phần phát triển vùng kinh tế trọng điểm phía Nam - Ảnh: T.T.D.

- Có cơ sở để khẳng định cho đến giờ này, về cơ bản công tác chuẩn bị Đại hội IX Đảng bộ TP đã được thực hiện chu đáo, đúng với sự chỉ đạo và hướng dẫn của trung ương.

Có rất nhiều ý kiến góp ý cho dự thảo báo cáo chính trị. Điều đáng quý là hầu hết ý kiến đều thể hiện tinh thần trách nhiệm rất cao, đòi hỏi sức bật mới, mạnh mẽ của TP trong 5-10 năm tới và xa hơn nữa. Nhiều ý kiến đã đặt yêu cầu cao đối với TP là phải tiếp tục đổi mới toàn diện và mạnh mẽ hơn, trong đó cần chú trọng tiếp tục đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng bộ. Đây là những ý kiến rất xác đáng. Nói chung, nhiều ý kiến góp ý đã được bổ sung vào nội dung dự thảo báo cáo chính trị, thể hiện kết tinh trí tuệ, tâm huyết, để thật sự đó là một báo cáo chính trị với tinh thần dân cùng bàn, dân cùng làm.

* Thưa bí thư, Đại hội IX lần này có thật sự đáp ứng được mong mỏi của nhân dân về một tinh thần tiến công, xông pha và mạnh mẽ đổi mới như thực tiễn TP đã từng làm trong tiến trình đổi mới của TP, của đất nước?

- Ông Lê Thanh Hải: TP.HCM có một thực tiễn vô cùng phong phú với những đóng góp quan trọng vào thành quả của công cuộc đổi mới chung của đất nước, trong đó có những cách nghĩ, cách làm mới mang tính bứt phá. Có thể nói, TP.HCM là nơi thí điểm nhiều chủ trương, quyết sách mới của đất nước với tinh thần chủ động đề xuất, kiến nghị và từ đó được nhân rộng ra.

Ở đây, thực tiễn còn chứng minh một bài học quý báu, sâu sắc nữa mà mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là những người giữ trọng trách ở TP cần thấm nhuần, đó là mọi chính sách phải vì dân, xuất phát từ quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân. Đồng thời phải bám sát thực tiễn, trọng dân, tin dân, lắng nghe ý kiến của nhân dân và kịp thời giải quyết thỏa đáng các vấn đề bức xúc của dân, xây dựng được thế trận lòng dân, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết dân tộc nhằm thực hiện thành công những mục tiêu, nhiệm vụ đề ra.

Tinh thần của Đại hội IX Đảng bộ TP nhiệm kỳ 2010-2015 tiếp tục khẳng định và phát huy cao độ truyền thống cách mạng kiên cường, tính năng động, sáng tạo và giá trị sâu sắc, quý báu của những bài học nêu trên. Từ nay đến năm 2015 và phấn đấu đến năm 2020, TP tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng bộ, phát huy dân chủ, tăng cường đoàn kết, huy động các nguồn lực, tập trung nâng cao chất lượng tăng trưởng, xây dựng đồng bộ kết cấu hạ tầng, phát triển nhanh, bền vững. Tôi cho đây là điều khẳng định tinh thần tiếp tục đổi mới toàn diện hơn nữa với tư tưởng tiến công mạnh mẽ, đáp ứng điều mong đợi của nhân dân TP đối với Đại hội IX này.

* Với tiềm lực vốn liếng, cung cách điều hành lãnh đạo, cơ chế, chính sách mà TP đang có, người dân có thể trông đợi gì về khả năng cải thiện, mức độ khắc phục những hạn chế, yếu kém đã được chỉ ra?

- Nếu lấy mốc ở thời điểm diễn ra Đại hội IX lần này mà nhìn lại lúc diễn ra Đại hội VIII (năm 2005) thì quy mô kinh tế TP đã tăng 1,7 lần; tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân năm năm qua đạt khoảng 11%/năm; giá trị sản xuất công nghiệp giai đoạn 2006-2010 bằng 1,85 lần so với giai đoạn 2001-2005... Quy mô dân số cũng đã tăng nhiều so với năm năm trước, trong tương lai không xa có thể đạt mức 10 triệu người.

Đề cập một vài con số như vậy để nói rằng trong tiến trình phát triển, bên cạnh những thành tựu quan trọng và khá toàn diện mà TP đã đạt được, chúng ta phải đối mặt với những thách thức luôn phát sinh trong từng chặng đường phát triển. Tuy nhiên, cần thẳng thắn nhìn nhận lẽ ra phải có những giải pháp khả thi để vượt qua những thách thức, tạo điều kiện phát triển tốt hơn, thì có những việc đã chậm chân hơn đòi hỏi của sự phát triển. Điều này dẫn đến những hạn chế, yếu kém mà dự thảo báo cáo chính trị của Đại hội IX Đảng bộ TP đã nêu. Trước tiên, đó là chất lượng tăng trưởng, hiệu quả, sức cạnh tranh của kinh tế TP còn thấp, chưa tương xứng với tiềm năng, lợi thế và yêu cầu đặt ra đối với TP. Kế đến là vấn đề quy hoạch và quản lý đô thị chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển, kết cấu hạ tầng ngày càng quá tải, gây bức xúc cho nhân dân, cản trở sự tăng trưởng kinh tế, cải thiện dân sinh. Một số vấn đề văn hóa xã hội bức xúc chậm được khắc phục.

Do vậy, phải không ngừng phát huy sự đồng thuận cao; cán bộ, đảng viên và nhân dân, các nhà khoa học, các nhà đầu tư... cùng chung tay góp sức để nâng cao chất lượng tăng trưởng kinh tế, tiếp tục đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng nâng cao chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh. Phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm nội địa (GDP) trên địa bàn hằng năm cao hơn bình quân cả nước 1,5 lần; giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa tốc độ và chất lượng tăng trưởng kinh tế, giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ, công bằng xã hội và đặc biệt là bảo vệ môi trường. Chủ động tái cấu trúc kinh tế TP, chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế từ phát triển theo chiều rộng sang phát triển theo chiều sâu, từ phát triển chủ yếu dựa vào tăng vốn đầu tư, sử dụng nhiều lao động giản đơn sang phát triển chủ yếu dựa trên yếu tố năng suất tổng hợp, tiến bộ khoa học - công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao...

Song song đó TP thật sự hướng tới phát triển bền vững với những giải pháp: tập trung xây dựng, tạo bước đột phá về hệ thống kết cấu hạ tầng đô thị. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu lực, hiệu quả công tác quy hoạch. Có cơ chế, chính sách khuyến khích mạnh mẽ các thành phần kinh tế tham gia đầu tư, đẩy nhanh tiến độ xây dựng các khu đô thị mới và các chương trình đột phá để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, giải quyết vấn đề bố trí dân cư, nhà ở cho nhân dân, giảm ùn tắc giao thông, giảm ngập nước, giảm ô nhiễm môi trường, thực hiện mạnh mẽ cải cách hành chính. Những giải pháp mạnh mẽ đó được đồng lòng, chung sức thực hiện là cơ sở để từng bước khắc phục có hiệu quả những hạn chế hiện nay của TP.

* Nhưng thưa bí thư, nhìn lại năm năm qua, TP gặp không ít khó khăn khiến kết quả khắc phục những hạn chế, yếu kém chưa đạt như kỳ vọng của dân, trong đó có nhiều việc đã thấy từ nhiều năm trước, mà nổi lên ở lĩnh vực kết cấu hạ tầng đô thị?

- Trong phạm vi cuộc trao đổi này, tôi khó có thể nói hết những vấn đề đang đặt ra cũng như việc “kê toa, bốc thuốc” cho nó. Nhưng tôi có thể nói tinh thần chung nhất như thế này: TP chủ trương huy động tối đa các nguồn lực, cả nội lực và ngoại lực để giải quyết những vấn đề vừa bức xúc vừa căn cơ; khuyến khích mọi thành phần kinh tế đầu tư kết cấu hạ tầng đô thị trên cơ sở đảm bảo lợi ích chung và lợi ích của nhà đầu tư, hướng tới sự đồng bộ và kết nối vùng. Dù tổng vốn đầu tư xã hội từ năm 2006-2010 tăng gấp ba lần của năm năm trước đó (bình quân 24,6%/năm), nhưng thời gian tới phải thúc đẩy tăng cao hơn nữa thông qua việc tập trung tạo ra những cơ chế, chính sách thông thoáng hơn. Đối với những cơ chế, chính sách vượt thẩm quyền, TP sẽ tiếp tục kiến nghị trung ương.

* Với chương trình đột phá giảm ùn tắc giao thông - một trong sáu lựa chọn đột phá cho năm năm tới, liệu mật độ giao thông cá nhân trên đường phố sẽ giảm đáng kể so với hiện nay?

- Để giải quyết bài toán giao thông của TP, tôi cho rằng phải thực hiện giải pháp tổng thể, đồng bộ. Trước tiên, tôi muốn nhấn mạnh đến giải pháp cơ bản là quy hoạch. Chủ trương của TP là khẩn trương xây dựng đồng bộ các khu đô thị mới với đầy đủ hạ tầng kỹ thuật - xã hội, cung cấp đầy đủ các dịch vụ thiết yếu... Quy hoạch đúng, đồng bộ sẽ giảm được nhu cầu đi lại của người dân, góp phần giảm áp lực khu vực trung tâm. Do vậy, tới đây phải thực hiện quyết liệt giải pháp quy hoạch, nâng cao chất lượng quy hoạch, xem đây là định hướng quan trọng cần tuân thủ trong phát triển kinh tế - văn hóa - xã hội TP.

Bên cạnh giải pháp cơ bản trên, TP.HCM nhất thiết phải thực hiện kết nối vùng, xây dựng đồng bộ mạng lưới giao thông thông suốt trong cả vùng. Đồng thời phải thực hiện mạnh mẽ giải pháp chuyển từ phương tiện giao thông cá nhân sang giao thông công cộng, bao gồm việc tập trung nguồn lực đầu tư hệ thống giao thông công cộng và cơ chế chính sách mạnh mẽ để hạn chế phương tiện giao thông cá nhân, khuyến khích giao thông công cộng. Vừa qua, khi góp ý cho chương trình giảm ùn tắc giao thông, có nhiều ý kiến đề nghị TP phát triển nhanh, mạnh mạng lưới giao thông vành đai, tập trung mở rộng các tuyến đường cửa ngõ TP, đường nối các tỉnh và khu vực kinh tế trong vùng... Đó là những ý kiến góp ý rất xác đáng.

Tóm lại với sự tập trung đồng bộ cả nguồn lực, cơ chế, chính sách và sự chỉ đạo đeo bám quyết liệt..., tôi rất tin tưởng trong 5-10 năm tới, mật độ giao thông bằng phương tiện cá nhân sẽ không dày đặc như hiện nay.

QUỐC THANH thực hiện