Tương tư canh bầu xứ huế

 Tôi không phải là người sành ăn, nhưng lại rất thích ăn. Cứ cuối tuần, tôi lại chạy qua nhà mấy ông anh quen biết để… ăn ké. Có người quê ngoài Bắc, có người thì Trung, ở Nam, đủ cả. Vì thề tôi được ăn nhiều món lạ khắp các vùng miền, có khi đó là đặc sản. Tuần rồi tôi sang nhà người anh quê ở Huế, lần này đích thân anh xuống bếp và làm tôi ngạc nhiên. Ngạc nhiên không phải vì anh biết nấu ăn, mà vì cái món canh bầu kiểu Huế làm tôi nhớ mãi.

Ngẫm ra ở Sài Gòn này mua được trái bầu vừa non lại tươi thật khó. Thế mà anh vẫn kiếm được một trái bầu còn non, xanh mướt. Ở nhà mẹ tôi thường nấu canh bầu với cá trê nên tôi lay hoay tìm cá để làm giúp anh. Thấy vậy anh cười bảo: “Canh bầu kiểu Huế chỉ nấu với ruốc thôi chú ơi!”. Thì mỗi nơi nấu mỗi khác, cái thứ bầu bí bình dân này nấu với thứ gì chả được. Chắc gì đã ngon hơn tô canh tôi vẫn ăn ở nhà! Nhưng rồi cái suy nghĩ hời hợt của tôi đã không giữ được lâu.

Anh đem bầu ra xắt sợi nhỏ, con ruốc thì rửa sơ để ráo nước. Bắc nồi nước lên anh cho ruốc vào luôn, nước vừa sôi nhào thì anh cho bầu vào. Kế đến nêm muối, bột ngọt rồi thêm hành lá và bắc xuống. Anh bảo không nêm đường vì nước canh bầu đã ngọt sẵn và người Huế không ăn món ăn nêm đường.

Khi lên mâm cơm, tôi háo hức nếm thử xem hương vị món này thế nào, và so sánh với món canh bầu tôi vẫn ăn. Chà! Nấu đơn giản thế mà vẫn ngon thật. Vẫn ngọt và mát đến… đổ mồ hôi vì tính tham ăn của tôi. Chẳng những không lạt mà cũng ngọt không thua kém gì khi nấu với cá trê, tép bạc. Cái mùi con ruốc lạ lạ mang nét đặc trưng riêng của xứ Huế thật đặc biệt. “Đúng là chú thích ăn chứ không sành ăn thật”, ông anh tôi tinh quái khi thấy tôi bới cơm liền tay.

Tôi lại học thêm được một điều nữa là canh bầu kiểu Huế phải ăn chung với ớt xanh và chén nước mắm. Có lẽ cái món bình dân này dễ ăn dễ nấu nên cũng dễ biến hóa thành nhiều kiểu khác nhau nhưng vẫn ngon như nhau. Ăn xong, anh bày nước mát ra rồi kể tôi nghe một câu chuyện thú vị về canh bầu. Có một anh nhà nghèo ăn uống không lấy gì làm sang nhưng hễ gặp người là khoe rằng mình chỉ ăn toàn cao lương mỹ vị. Một hôm có cô gái đi ngang nhà, thấy anh này chỉ ăn mỗi món canh bầu thì hỏi: “Tưởng anh chỉ ăn toàn cao lương mỹ vị thôi chứ, hóa ra anh cũng ăn món bình dân này à?”. Anh nọ bình tĩnh, rung đùi mà đáp rằng:

“Tôi ăn thịt gà, thịt vịt, thịt bồ câu

Trưa hè nóng nực, ăn bát canh bầu cho mát chân răng”.

Không ngờ, cái món canh bầu bình dân này lại ẩn chưa bao điều thú vị đến vậy. Chắc tuần sau tôi lại ghé nhà ông anh lần nữa rồi.

Bài: Yên Nghi, ảnh: Phương Khoa