Thơm nồng vị xôi xéo

Xôi là món truyền thống của người Việt. Nắm xôi sáng hay mùi xôi thoảng giữa đêm đã trở thành thói quen với không ít người. Xôi xéo, ấn tượng từ tên gọi và khó quên ở hương vị, là một thứ quà khiến người ta nhớ nhung trong những ngày dịu trời.

Vì sao lại gọi “xôi xéo”

Thưởng thức món xôi, lòng ngập tràn thắc mắc vì sao lại gọi “xôi xéo”. Thường thấy những cái tên được gọi từ đặc điểm nguyên liệu như: xôi đỗ (đậu) xanh, xôi đỗ đen, xôi lạc… Theo đó, có thể tên “xôi xéo” bắt nguồn từ một đặc điểm: khi ăn, người ta phải xắt đậu đã tán nhuyễn thành những miếng xeo xéo, rồi đặt lên phía trên xôi.

Thắc mắc nhưng ít người tìm hiểu tường tận. Người nấu lẫn người ăn bằng lòng với cách giải thích giản dị đó. Và ẩm thực Việt Nam có thêm một món ăn ấm áp, thơm nồng với tên gọi “xôi xéo”.

Cách làm

Đây được coi là một trong những món xôi khó nấu ngon nhất, dù các nguyên liệu đi kèm khá đơn giản.

Nguyên liệu:

- Gạo nếp: 1kg. Nếu mua được đúng loại nếp cái hoa vàng thì xôi sẽ ngon thơm đúng hương vị đặc trưng.

- Đậu xanh: 250g. Cố gắng chọn loại đậu mới, ruột vàng.

- Một ít mỡ gà, nếu không có thì thay bằng mỡ nước (dùng dầu ăn không mang lại vị thơm ngậy).

- Ít củ hành tím.

Dụng cụ:

Chõ nấu xôi, đôi đũa cả là bắt buộc phải có.

Thao tác:

- Đậu xanh nhặt sạch sạn, hạt bị hư rồi đem ngâm trong nước ấm khoảng 2 tiếng.
Đậu nở mềm đổ ra rá , đãi sạch vỏ.
Cho ra rá để ráo nước , xóc chút muối thật đều rồi cho vào chõ xôi đồ chín. Cho vào miệng ăn thử thấy tơi bở là được.

Giỡ đậu ra cái âu, dùng đũa cả đánh tơi mịn. Thậm chí với loại đậu cứng, đũa cả không đánh tơi được thì cho vào cối giã cho thật nhỏ mịn và nắm thành từng nắm thật chặt trước khi đậu xanh bị nguội.

- Gạo nếp nhặt sạch sạn, tạp chất xong đem ngâm khoảng 5 tiếng.
Sau đó đổ ra rá vo sạch để ráo nước. Cho chút muối , xóc đều rồi cho vào chõ đồ chín. Khi nào thấy mùi nếp bay thơm lừng, mở ra thử thấy hạt nếp trong và chín dẻo là được.
Có thể rưới một ít mỡ gà vào đồ cùng xôi để xôi có vị ngậy.

- Tạo màu cho xôi:
Theo truyền thống, khi trộn gạo với muối có thể trộn thêm một chút bột nghệ hoặc bột dành dành để tạo màu vàng đẹp.
Hoặc nếu với loại đậu ngâm ra có nước màu vàng, thì có thể lấy chính nước ngâm đậu để ngâm nếp. Khi hấp, hạt xôi sẽ có màu vàng óng ả.

- Hành tím thái mỏng đem phơi nắng cho hơi héo rồi cho vào chảo mỡ phi thơm vàng giòn.

- Mỡ gà hoặc mỡ nước thắng nhỏ lửa để trong cái chén.

Yêu cầu:

Xôi không tơi như xôi vò mà hơi dính, ánh lên màu vàng óng, thơm mùi nếp. Đậu nhuyễn mịn, vàng đều. Hành thơm vàng giòn, thơm.

Khi ăn xôi có vị ngọt của gạo nếp, vị bùi của đậu xanh, vị béo của mỡ nước, vị giòn ngậy của hành phi, hương thơm của nguyên liệu quyện đều với nhau.

Thưởng thức:

Khi ăn xới xôi ra đĩa hoặc bát, lấy dao mỏng xắt đậu xanh xeo xéo đặt lên trên, rưới mỡ gà và rắc hành phi lên trên cùng. Tuỳ theo khẩu vị mà cho đậu, mỡ và hành phi nhiều hay ít.
Có thể ăn kèm với thịt gà hoặc giò, chả…

Xôi xéo có thể ăn kèm thịt quay.

Biết được những bước làm một món ăn để thêm trân trọng hương vị của nó. Nếu nóng lòng thưởng thức xôi xéo mà chưa đủ thời gian để tự làm, bạn có thể tìm đến những phố xôi Hà Nội như Nguyến Hữu Huân, Trần Quốc Toản… Hoặc một gánh xôi giản dị ven đường cũng có thể mang đến cho bạn hương vị thơm ngậy của món ăn này.

T.L tổng hợp

(trích từ thugian.com.vn)

CÁC TIN KHÁC