Nhật - Trung đột nhiên căng thẳng trở lại

Biểu tình chống Nhật ở Trung Quốc ngày 17-10 - Ảnh: AFP

“Chính phủ lấy làm tiếc về các cuộc biểu tình chống Nhật ngày 16 và 17-10 ở Trung Quốc, và mạnh mẽ yêu cầu chính quyền Bắc Kinh phải đảm bảo sự an toàn cho các công ty Nhật” - Thủ tướng Nhật Naoto Kan tuyên bố trước quốc hội.

Căng thẳng Nhật - Trung từ đầu tháng 9, sau thời gian tạm lắng lại đột nhiên bùng lên vào cuối tuần qua. Hàng ngàn người Trung Quốc, phần lớn là người trẻ, đã biểu tình đòi khẳng định chủ quyền ở quần đảo Điếu Ngư. Trong những tiếng hô “Hãy bảo vệ Điếu Ngư” hay “Hãy tẩy chay hàng Nhật Bản”, những người biểu tình đã đập phá cửa kính các cửa hàng Nhật và làm hư hại các xe hơi Nhật tại nhiều thành phố ở Trung Quốc.

AFP mô tả “đây là những cuộc biểu tình chống Nhật lớn nhất kể từ năm 2005”.

Về phía Nhật, tại Tokyo, gần 2.000 người Nhật đã diễu qua trước Đại sứ quán Trung Quốc, vẫy cờ và hô khẩu hiệu phản đối việc Trung Quốc “xâm chiếm” quần đảo Senkaku.

Ngoại trưởng Nhật Seiji Maehara mô tả các hành vi trả đũa của Trung Quốc là “cuồng loạn”, đặc biệt là việc ngừng xuất khẩu đất hiếm, nguyên liệu cần thiết cho công nghiệp xe hơi và điện tử của Nhật Bản.

Tuy nhiên Thủ tướng Naoto Kan vẫn nhấn mạnh đến “tầm quan trọng” của quan hệ với Trung Quốc. “Hai bên cần nỗ lực để giữ yên tình hình và xây dựng một quan hệ đối tác cùng có lợi” - Thủ tướng Kan nói.

Bắc Kinh và Tokyo hiện đang chuẩn bị cho cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai thủ tướng vào cuối tháng 10.

SƠN HÀ