Hệ lụy từ giá vàng tăng mạnh

Ông Lê Thẩm Dương, Trưởng khoa Quản trị kinh doanh trường Đại học Ngân hàng TPHCM, cho rằng việc giá vàng liên tục lập các kỷ lục mới trong một thời gian ngắn vừa qua và có thể tiếp tục tăng trong tương lai sẽ rất bất lợi cho nền kinh tế Việt Nam vừa nhen nhóm vài dấu hiệu của sự ổn định. Vấn đề quan trọng nhất là việc vàng tăng giá đang và sẽ ảnh hưởng đến tâm lý người dân.

Đầu tháng 7, rất nhiều người dự báo rằng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7 sẽ chỉ tăng quanh mức 0,7%, tuy nhiên không ai ngờ rằng giá thịt heo tăng mạnh đồng thời với giá của các loại thực phẩm khác cũng tăng theo, phần nào đã khiến niềm tin của người dân lung lay đối với kiềm chế lạm phát.

Và đến nay thì vàng lên đột ngột theo giá thế giới, mà điều này thì nằm ngoài tầm kiểm soát của Nhà nước. Không ít thì nhiều, người dân cũng sẽ quy giá hàng hóa theo giá vàng, và có thể giá các loại hàng hóa sẽ tăng theo, thúc đẩy lạm phát.

Giá vàng tăng mạnh gây ra e ngại sẽ ảnh hưởng đến nhiều kênh đầu tư khác

Vàng tăng sẽ ảnh hưởng đến các kênh đầu tư khác như bất động sản và chứng khoán, vốn đang rất ảm đạm. Nhiều chuyên gia đang cho rằng giá bất động sản hiện nay khá thấp và đã có thể mua được, nhưng khi giá vàng lên người ta nhẩm tính lại sẽ thấy mua nhà không lợi bằng mua vàng. Một người môi giới nhà đất cho biết mặc dù không thanh toán bằng vàng nhưng những người mua, bán nhà, đất luôn quy theo giá vàng để xem mình lời hay lỗ. Do vậy, việc vàng tăng giá cũng ít nhiều ảnh hưởng đến việc mua bán trên thị trường bất động sản.

Kênh đầu tư chứng khoán cũng không nằm ngoài tầm ảnh hưởng. Giá chứng khoán theo nhiều chuyên gia nói đang ở mức rất thấp để có thể đầu tư, tuy nhiên những người đang muốn đầu tư vào chứng khoán, nhìn thấy vàng lên gần 1,7 triệu đồng/lượng chỉ trong 10 ngày thì sẽ phải suy nghĩ lại.

Chuyên gia của Công ty chứng khoán Bản Việt cũng cho rằng vàng từ lâu được xem là một tài sản giữ vốn cho các nhà đầu tư tài chính và tại Việt Nam, giữ vàng là một cách đầu tư khá phổ biến của người dân, đặc biệt là trong giai đoạn lạm phát cao và tiền đồng mất giá.

“Việc giá vàng tăng đột ngột cùng với tâm lý e ngại lạm phát cao có thể khiến nhà đầu tư tạm thời rút khỏi thị trường chứng khoán. Giữ tiền trong tài khoản chứng khoán lúc này có vẻ cũng không phải là lựa chọn tốt cho các nhà đầu tư ngắn hạn do diễn biến bi quan của thị trường gần đây”, công ty này nói.

Tuy nhiên, nguy hiểm nhất của việc giá vàng tăng theo ông Lê Thẩm Dương đó là ảnh hưởng đến kênh tiền gửi, vốn là kênh đầu tư tăng trưởng khá nhất trong 3 tháng qua. “Giá vàng tăng sẽ khiến tiền gửi trở nên kém hấp dẫn. Nếu giá vàng tiếp tục tăng theo giá thế giới trong một thời gian nữa, thì ảnh hưởng chắc chắn sẽ rõ rệt hơn”, ông Dương nói. Ông Dương cho rằng việc này sẽ rất nguy hiểm vì công cuộc giảm dần lãi suất của Việt Nam sẽ khó khăn hơn khi kênh tiền gửi không phát triển được.

Khi vàng tăng giá mạnh, chắc chắn sẽ có hiện tượng đầu cơ, nhập lậu vàng xảy ra và việc ảnh hưởng đến tỷ giá là điều không thể tránh khỏi. Kịch bản này đã xảy ra rất nhiều lần trong quá khứ, khiến Chính phủ phải đưa ra quyết định kiểm soát thị trường vàng, tuy nhiên cho đến nay vẫn chưa có gì cụ thể, và giá vàng trong nước thì đang ngày càng gần hơn với giá thế giới khi nhu cầu mua vàng đã bắt đầu nhen nhóm trong dân. Tuần trước, giá vàng trong nước vẫn đang thấp hơn giá thế giới 400.000 - 500.000 đồng/lượng, nhưng đến hôm nay 19-7, mức chênh lệch này còn chưa đến 100.000 đồng/lượng.

Khi tỷ giá có biến động thì doanh nghiệp xuất nhập khẩu là những ng

ười bị ảnh hưởng tiếp theo. Tăng trưởng tín dụng ngoại tệ trong 6 tháng đầu năm khá cao và các khoản vay sẽ tập trung đáo hạn vào thời điểm cuối năm, nếu lúc đó tỷ giá bị biến động thì việc các khoản vay đáo hạn (cần mua ngoại tệ để trả cho ngân hàng) sẽ như là thêm dầu vào lửa.

Ông Dương cho rằng Ngân hàng Nhà nước có thể đã thấy trước điều này nên đã buộc các tập đoàn, tổng công ty nhà nước kết hối từ đầu tháng 7 và hạn chế các đối tượng được vay ngoại tệ. Tuy nhiên, ông cũng cho rằng nếu thực sự có những biến động trên thị trường ngoại hối thì sự chuẩn bị trên cũng không phải là lớn.

Ngân hàng Nhà nước hiện không cấp phép cho các doanh nghiệp nhập khẩu vàng. Trong khi đó, Tổng cục Hải quan vừa công bố, kim ngạch xuất khẩu kim loại quý này trong tháng 6 đạt 806 triệu đô la Mỹ, và trong 6 tháng đầu năm đạt đến 1,2 tỉ đô la Mỹ. Việc này đã giúp nhập siêu trong tháng 6 chỉ còn 160 triệu đô la, bằng 1,9% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước, và thấp hơn nhiều so với số ước của Tổng cục thống kê công bố trước đó là 400 triệu đô la Mỹ.

Việc các doanh nghiệp ồ ạt xuất khẩu vàng trong tháng 6 gây ra e ngại rằng có thể diễn ra tình trạng thiếu vàng trong những tháng cuối năm nếu nhu cầu mua vàng tăng cao và Ngân hàng Nhà nước tiếp tục cấm nhập vàng. Như vậy, vàng nhập lậu sẽ có cơ hội tràn vào Việt Nam và bài toán xung quanh vàng với tỷ giá sẽ quay trở lại.